Leipziger Buchmesse
27 februari 2024
Nog drie weken en dan begint de Leipziger Buchmesse, de grootste publieksboekenbeurs van Duitsland die jaarlijks rond de 270.000 bezoekers trekt. Onder het motto Alles außer flach (‘alles behalve vlak’) staan dit jaar Nederland en Vlaanderen als gastland centraal. Met meer dan 40 auteurs uit diverse literaire genres laten Nederland en Vlaanderen belangrijke hedendaagse literaire stemmen zien. Op 20 maart opent Mark Rutte de beurs in het concertgebouw van Leipzig, samen met zijn Vlaamse collega minister-president Jan Jambon en Bondskanselier Olaf Scholz.
Als de wereld verandert, verandert ook de literatuur en daarmee biedt de Leipziger Buchmesse — acht jaar na het succesvolle gastlandschap op de Frankfurter Buchmesse — de mogelijkheid nieuwe Nederlandstalige stemmen in Duitsland te introduceren. Thema’s als klimaatcrisis, oorlog, genderongelijkheid, de nawerking van slavernij en kolonialisme spelen als vanzelfsprekend een rol in de actuele Nederlandse en Vlaamse literatuur. Persoonlijk engagement is kenmerkend voor het werk van de nieuwe generatie auteurs. In Alles außer flach laten het Nederlands Letterenfonds en Literatuur Vlaanderen — samen met curatoren Margot Dijkgraaf en Bettina Baltschev — zien wat de huidige Nederlandstalige literatuur te bieden heeft.
Op allesausserflach.de zijn alle optredens en voorstellingen in het kader van het gastlandschap te vinden.
Duitsland belangrijkste exportland Nederlandse literatuur
Nederlandstalige literatuur doet het goed bij onze oosterburen. Uitgevers volgen er met de grootste interesse onze boekenmarkt en Duitsland is met zijn bevolking van ruim 80 miljoen mensen voor Nederlandse literatuur nog altijd de springplank naar de rest van de wereld. Het gastlandschap in Frankfurt zorgde in 2016 voor een nieuwe impuls voor de hele Nederlandstalige boekensector, door de groei van het aantal vertalingen in het Duits én nadien in veel andere talen.
De afgelopen twee jaar verschenen er meer dan 200 Nederlandstalige literaire vertalingen in het Duits en tientallen titels worden de komende maanden nog verwacht. Duits is daarmee met afstand de populairste taal voor vertaalde Nederlandstalige literatuur. Connie Palmen, Cees Nooteboom en Annie M.G. Schmidt hebben al jaren een sterrenstatus. Momenteel zijn onder anderen de boeken van Mathijs Deen, Ilja Leonard Pfeijffer en Lisa Weeda populair. Naast ook de kinder- en jeugdliteratuur van onder anderen Mies van Hout, Edward van de Vendel en Anna Woltz.
Meer dan 100 optredens van Nederlandse auteurs
Namens Nederland opent staatssecretaris Cultuur en Media Fleur Gräper op 21 maart de Nederlandstalige stand op de boekenbeurs. Maar niet alleen de beurs, de hele stad Leipzig staat vier dagen lang in het teken van literatuur. Onder de noemer ‘Leipzig Liest’ vinden er ruim 2.500 evenementen plaats, verspreid over 300 podia in de stad. De Nederlandse delegatie verzorgt meer dan 100 optredens, vier tentoonstellingen en drie digitale literatuurinstallaties. Jonge auteurs als Raoul de Jong, Gijs Wilbrink, Mariken Heitman, Lize Spit, Charlotte Van den Broeck, Lisa Weeda en Radna Fabias maken hun opwachting, naast in Duitsland gevestigde namen als Connie Palmen, Anna Enquist, Stefan Hertmans en Gerbrand Bakker.
Ook is er aandacht voor de kunst van het vertalen, een onmisbare schakel in de internationale literaire keten. Zo wordt de Else Otten-vertaalprijs tijdens de beurs uitgereikt aan vertalers Nederlands-Duits Simone Schroth en Christina Siever voor de vertaling van de verzamelde dagboeken en brieven van Etty Hillesum.
Chris Tse writer in residence in Amsterdam
De Nieuw-Zeelandse dichter Chris Tse verblijft van 2 tot en met 27 juni in de Amsterdamse Schrijversresidentie, op uitnodiging van het Nederlands Letterenfonds en Poetry International, waar hij zal optreden tijdens het jaarlijkse poëziefestival.
'Het creëren in je eigen taal draagt bij aan wie je bent'
Al meer dan 25 jaar organiseert Arte di Palabra (Papiaments voor woordkunst) literaire activiteiten en talentontwikkelingsprogramma’s voor jongeren op Curaçao, Aruba en Bonaire. Hoogtepunt is de jaarlijkse literaire verhalenwedstrijd op de eilanden, waar jongeren in het Papiaments teksten voordragen. Arte di Palabra op Curaçao ontving steun van het Letterenfonds via de regeling Literatuur Caribe. We spraken oprichter Ange Jessurun en projectleider Samuel Rosinda over deze bijzondere organisatie. ‘Als je leerlingen stimuleert, komt er vaak iets heel moois uit.’
Emy Koopman als writer in residence in Brussel
Emy Koopman, schrijver, journalist en gepromoveerd literatuurwetenschapper, verblijft van 3 juni tot 2 juli 2025 in de Brusselse schrijversresidentie van Passa Porta. Dit doet ze op uitnodiging van het Nederlands Letterenfonds en in samenwerking met de Vlaamse literaire organisatie Passa Porta.
Eerste Letterenfonds Vertaaltalent Prijs naar Charlotte van Rooden
De Letterenfonds Vertaaltalent Prijs 2025 gaat naar Charlotte van Rooden voor haar overtuigende vertalingen uit het Roemeens. 'Ze beweegt zich schijnbaar moeiteloos tussen totaal verschillende stijlen en registers, mede dankzij een indrukwekkende woordenschat’, aldus de jury. Met de nieuwe prijs bekroont het Nederlands Letterenfonds vertalers die al in de opbouw van een vertaaloeuvre blijk geven van een opvallend talent. De prijs is de opvolger van de Letterenfonds Vertaalprijs die een oeuvre bekroonde. Het fonds wil met het verleggen van de aandacht naar het begin van een carrière de in- en doorstroom binnen het vertaalvak bevorderen. De Letterenfonds Vertaaltalent Prijs 2025 wordt op 20 juni aan Charlotte van Rooden uitgereikt tijdens de Literaire Vertaaldagen in de Rode Hoed in Amsterdam.