Schrijversresidentie Ledig House
Productieve dagen, inspirerend gezelschap
Astrid Huisman – 18 juli 2023
Als een hogesnelheidstrein die piepend en schokkend tot stilstand komt: zo zou ik mijn allereerste verblijf in een schrijvershuis willen omschrijven.
De weken voor mijn vertrek naar Amerika staan niet in het teken van mijn reis naar de VS, maar van een plotselinge verhuizing. Ik bivakkeer net een paar dagen in mijn nieuwe huis als ik uit de nog ingepakte koffers en tassen mijn spullen moet gaan verzamelen. Na de lange reis overseas sta ik bij aankomst op het perronloze, slaperige stationnetje van Hudson nog stijf van de stress; de rit door de idyllische, bosrijke omgeving van Columbia County naar Art Omi gaat totaal langs me heen.
Maar dan is het zover. We rijden over een grindweg tussen bloeiende appelbomen door een heuvel op en daar ligt het: Ledig House, een ouderwets wit houten huis met veranda’s dat associaties oproept met ruisende rokken en lemonade. In de even witte cottages erachter verblijven een aantal maanden per jaar makers uit verschillende disciplines. De coördinator van de schrijversresidentie, DW Gibson, een ontzettend sympathieke non-fictieschrijver met twinkelende ogen, brengt me met mijn volgepropte koffer naar mijn cottage en geeft me een korte rondleiding. Ik schiet spontaan in de lach: ik blijk de beschikking te hebben over twee volledig ingerichte slaapkamers en een balzaal van een badkamer. Ik heb geen idee wat ik met de twee queensize bedden moet, maar DW raadt me aan om ze allebei te proberen, gewoon omdat het kan.
Als ik die eerste avond eindelijk tussen de koele blauwe lakens schuif, lig ik eerst nog een tijdje verdwaasd te grijnzen. Ik verblijf in een kunstenaarsresidentie in de VS en ik mag me de hele maand mei laven aan een overvloed van rust en boomgeruis en vogelzang. (Wat een verschil met de nacht ervoor toen ik in de nooit slapende Big Apple geen oog had dichtgedaan in een hostel en me weer even de backpacker had gevoeld die een leven geleden de halve wereldbol over was gevlogen naar Australië. Het gare stapelbed in de slaapzaal was weliswaar vervangen door een claustrofobische zwartmetalen sleeping pod en er gold tussen 21 uur ’s avonds en 9 uur ’s ochtends zowaar een stiltegebod, maar de lockers met hangsloten, de gelabelde etenswaren in de gezamenlijke keuken en natuurlijk het dakterras met happy hour took me back.)
Tijdens het eerste van vele (en enigszins obligate) voorstelrondjes blijk ik, afgezien van een dichter en vertaler Chinees uit Chicago, de enige vertaler in het gezelschap te zijn. Als ik opmerk dat ik me tussen al deze schrijvers een beetje het mindere zusje voel, wordt dat meteen rechtgezet door DW en anderen: de residenties in Art Omi zijn enorm gewild en de selectie is streng, dus ik zit hier niet zomaar. Iedereen woont en werkt in de VS, behalve ikzelf en de Catalaan die op de benedenverdieping van Betsy (mijn cottage) huist. Deze door en door Amerikaanse omgeving zal een goudmijn blijken voor mij als vertaler: mijn mederesidenten vinden het geweldig om samen met mij de soms cryptische zinnen van Eve Babitz te interpreteren. Er is niemand die kan leven van schrijven alleen: het merendeel geeft les in creative writing of literatuur aan universiteiten en colleges. Een aantal is aan een roman begonnen na eerst essays, korte verhalen of poëzie te hebben gepubliceerd. Ook is er een toneelschrijver die voor de tweede keer is uitgenodigd omdat er iemand op het laatste moment had afgehaakt.
Beeldend kunstenaar en schrijver Mark Anthony, eveneens Betsy-bewoner, werkt aan een experimentele roman zonder interpunctie. Naast schrijven doet hij veel aan yoga, wat hij gretig aan mij en een paar andere vrouwelijke residenten demonstreert. Hij zakt moeiteloos in een split en kan zijn benen in zijn nek leggen. Wij, vrouwen die ook van yoga houden, worden met onze neus op de feiten gedrukt. Bij het diner praat hij veelvuldig over keto: zijn gekoesterde dieet waarvoor hij bijna alle koolhydraten laat staan en dat volgens hem vele ziektes kan genezen, waaronder diabetes en kanker. Het levert hem algauw de bijnaam The Guru op.
Max, de Catalaan van beneden, is een fictieschrijver die in zijn romans experimenteert met vorm. Zo heeft hij onder andere een campusroman geschreven en een roman vanuit het perspectief van een hond. Hij vertelt enthousiast en met veel humor over het project waar hij nu mee bezig is, een roman waarin het hoofdpersonage een Mexicaans meisje is dat Spanglish spreekt. Max had een reis door Mexico gemaakt en was geïnspireerd geraakt door deze mengeling van Spaans en Engels. Sara, een politiek bevlogen dichter van Mexicaanse afkomst, onderbreekt fel zijn relaas: voor haar is dit een typisch voorbeeld van wit privilege, want Max eigent zich de cultuur en taal toe van een ander en maakt er een karikatuur van. Er ontspint zich een interessante discussie over de vraag of kunst op zich kan bestaan, los van de politieke en maatschappelijke realiteit. Max is ineens niet meer zo overtuigd van zijn boek, de vorm staat op losse schroeven.
Er zullen nog meer discussies volgen die soms ongemakkelijk zijn en een beetje schuren, ook tijdens een etentje in een plaatselijk restaurant waarvoor Francis Greenburger, de oprichter van Art Omi, ons heeft uitgenodigd. De opvattingen van deze steenrijke zeventiger en zijn tweede vrouw botsen nogal met die van ons veelal jonge, arme schrijvers. Zo merkt hij bijvoorbeeld op dat iedereen tegenwoordig “so fucking sensitive” is. Naderhand concludeert Ruth Adams, die als co-executive director verantwoordelijk is voor het welzijn van de residenten, dat de etentjes met Francis misschien niet zo’n goed idee zijn en dat ze hem dit voorzichtig aan zijn verstand zal moeten peuteren.
De gesprekken gaan over schrijven, het werk dat we voor de kost doen, over flow en hoe je die kan stimuleren, de vorderingen die we maken, alle twijfels ten aanzien van het eigen werk en zelfkritiek, het wel of niet hebben van kinderen, klimaatverandering, wit privilege, maar soms ook over kunstenaars die met hun kat tongen, over rehearsal babies die zich aan hun filmouders hechten, over de mogelijke voordelen van AI-psychologen en vooral over trauma. Bijna alle aanwezige vrouwelijke en non-binaire schrijvers hebben in hun jeugd gruwelijke dingen meegemaakt, die openhartig gedeeld worden en vaak vooraf worden gegaan door de opmerking dat ze niet willen trauma-dumpen. Bijna allemaal schrijven we om onze trauma’s te verwerken. Herkenbaar en heftig.
Toch brengen we het overgrote deel van onze tijd alleen door. Alleen met onze gedachten. Schrijvend en vertalend in onze residentenbubbel, weg van de hectiek en beslommeringen van alledag. Voor alles wordt gezorgd: er wordt schoongemaakt, onze heldin Rita schotelt ons dagelijks een goddelijk maal voor en Nicole vult tweewekelijks onze voorraad aan met gezond en lekker eten. Er is nergens een tv te bekennen, bellen mag alleen buiten of in de speciale Zoomkamer, en afgezien van een lezing voor publiek hebben we geen afspraken of verplichtingen. De alsmaar doordenderende trein komt tot stilstand en het gevoel van steeds maar moeten verlaat ons lichaam. Het creëert ruimte in ons hoofd en geeft ons de gelegenheid om ongestoord door te werken, maar ook om nieuwe ideeën te laten weken, te dagdromen, bij te slapen, te ademen en te zijn, en in mijn geval ook te rouwen om mijn vader die kort voor mijn vertrek naar de VS overleed. Een ongekende weelde waar ik nu al met weemoed op terugkijk.
P.S. mijn verblijf in Ledig House inspireerde me tot een kort gedicht in het Engels, dat ik tijdens de lezing heb voorgedragen.
O-mi
The warnings nailed to skins of trees
The startled deer that freeze in fear
The soothing sound of rain on roofs
The nestling birds in sculptures’ nooks
The meaty leaves along trickling streams
The trees
The deer
The rain
The birds
The streams
The birds
The rain
The deer
The trees
O-mi, such peace
Meer informatie
Toch brengen we het overgrote deel van onze tijd alleen door. Alleen met onze gedachten. Schrijvend en vertalend in onze residentenbubbel, weg van de hectiek en beslommeringen van alledag.
