Tom Lanoye wint Prijs der Nederlandse Letteren 2024
11 maart 2024
De Vlaamse schrijver Tom Lanoye (Sint-Niklaas, 27 augustus 1958) wordt dit najaar bekroond met de Prijs der Nederlandse Letteren 2024. Aan de prijs is een geldbedrag verbonden van € 60.000. Minister-president van de Vlaamse Regering en Vlaams minister van Cultuur Jan Jambon maakte dit namens het Comité van Ministers van de Taalunie bekend. Tom Lanoye is de eerste Vlaamse auteur sinds 2012 (Leonard Nolens) die de Prijs der Nederlandse Letteren ontvangt.

De eerste laureaat was Herman Teirlinck (1956), de drie meest recente laureaten waren Remco Campert (2015), Judith Herzberg (2018) en Astrid Roemer (2021). Ook Stijn Streuvels, Gerard Walschap, Gerard Reve, Hella S Haasse, Hugo Claus, Willem Frederik Hermans en Jeroen Brouwers prijken op de erelijst, net als Maurice Gilliams, Harry Mulisch en andere grootheden.
Uit het juryverslag
“Tom Lanoye gebruikt de theatraliteit van literatuur in al haar gedaantes om zich uit te spreken over de echte wereld. Het is deze barokke, taalvirtuoze maar niet minder serieuze invulling van literair engagement die wij graag bekronen,” aldus de jury onder voorzitterschap van prof. dr. Yra van Dijk.
Theater op topniveau en politiek engagement
Tom Lanoye werd op 27 augustus 1958 geboren in Sint-Niklaas en woont en werkt afwisselend in Antwerpen en Kaapstad. Als romancier, dichter, columnist, scenarist en theaterauteur is hij een van de meest gelezen en gelauwerde auteurs in Nederland en Vlaanderen, en kind aan huis bij alle grote Europese theaterfestivals. Met zijn meest recente roman De draaischijf (Prometheus, 2022) raakt Lanoye aan het Vlaamse intergenerationele trauma van culturele collaboratie tijdens de Tweede Wereldoorlog, in zowel Antwerpen als Den Haag. Zijn belangrijkste theaterwerken zijn Ten Oorlog, Mamma Medea, Bloed en Rozen en Koningin Lear, die worden opgevoerd in heel Europa en daarbuiten. Afgelopen weekend ging net nog een gloednieuw stuk van hem in première: Lady+Lord MacBeth, bij het Nederlandse gezelschap Suburbia. Zijn belangrijkste romans zijn Kartonnen dozen, Sprakeloos, Het derde huwelijk, Zuivering en De draaischijf.
Niet alleen in het theater en de romankunst heeft Lanoye literaire bakens verzet. Ook als eerste stadsdichter (Antwerpen) en satirisch columnist heeft hij het vaarwater van de Nederlandse letteren verbreed met gedurfde stellingnames, maatschappelijke betrokkenheid en steun voor nieuw en jong talent.
Oeuvreprijs
De Prijs der Nederlandse Letteren is de meest prestigieuze literaire prijs in het Nederlandse taalgebied en onderscheidt auteurs van belangrijke, oorspronkelijk in het Nederlands geschreven letterkundige werken. De prijs wordt eens per drie jaar toegekend aan een auteur wiens oeuvre een prominente plaats inneemt in de Nederlandstalige literatuur. De financiering komt van de Taalunie en de organisatie ligt beurtelings in handen van Literatuur Vlaanderen en het Nederlands Letterenfonds.
Het doel van de onderscheiding is Nederlandstalige cultuur, binnen en buiten het taalgebied, onder de aandacht te brengen. De prijs onderstreept bovendien het feit dat in het Nederlands kwalitatief hoogstaande literatuur wordt geschreven.
Uitreiking
De prijs wordt afwisselend uitgereikt door de Nederlandse en de Belgische Koning. In het najaar van 2024 zal Z.M. de Koning der Belgen de prijs overhandigen aan Tom Lanoye in Brussel. De literaire podiumorganisatie Behoud de Begeerte staat mee in voor de organisatie.
Actueel

In memoriam: Mireille Berman
Met verdriet en verslagenheid hebben wij kennis genomen van het overlijden van onze geliefde en gewaardeerde collega Mireille Berman op 3 maart. Ze was bijna twintig jaar onze collega door dik en dun, een lieve vriendin, een toegewijde steun voor schrijvers en vertalers, een geliefde verschijning met een grote toewijding aan de Nederlandse literatuur.

Eerste Nederlandse auteurs op boekenbeurs Turijn bekend
Nederland is dit jaar gastland op de 37e editie van de Salone Internazionale del Libro Torino. Onder de noemer La Scoperta dell’Olanda (De ontdekking van Nederland) wordt hier van 15 tot en met 19 mei de rijkdom van de Nederlandse literatuur gepresenteerd.

Claire-Louise Bennett writer in residence in Amsterdam
Schrijver Claire-Louise Bennett verblijft, op uitnodiging van het Nederlands Letterenfonds, van 12 februari tot en met 5 maart in de Amsterdamse schrijfresidentie.
chrisvanhouts.jpg&w=828&q=75)
Literaire Vertaaldagen 2025: Gluren bij de buren
Op vrijdag 20 en zaterdag 21 juni 2025 vindt in respectievelijk de Rode Hoed en het Amsterdams Lyceum in Amsterdam de 25ste editie van de Literaire Vertaaldagen plaats. De Literaire Vertaaldagen zijn een jaarlijks tweedaags evenement voor het literair vertaalvak, die dit jaar voor de 25e keer wordt gehouden. Thema van deze jubileumeditie is Gluren bij de buren: in een boekenmarkt die onder hoge druk staat en die onderhevig is aan ingrijpende veranderingen, kan een brede blik naar buiten waardevolle nieuwe inzichten geven, helpen grip te krijgen op de uitdagingen waarvoor vertalers zich gesteld zien, en eenvoudigweg een welkome afleiding bieden van onze dagelijkse beslommeringen.