Marit Törnqvist ontvangt Johannes Vermeerprijs 2024

19 september 2024

De Johannes Vermeerprijs 2024 is toegekend aan illustrator en kinderboekenschrijver Marit Törnqvist. De jury, onder voorzitterschap van Marise Voskens, heeft haar unaniem voorgedragen. Törnqvist ontvangt de prijs vanwege haar uitzonderlijke artistieke vermogen om universele emoties in taal en tekeningen te verbeelden, en dicht bij de belevingswereld van de lezer te brengen. Het is voor het eerst dat de Johannes Vermeerprijs wordt toegekend aan een kunstenaar die zich primair richt op kinderen en jeugd.

Foto © Rogier Veldman

“Het werk van Marit ademt een vrije en open manier van denken, sociale bewogenheid en een liefde voor de kleine en grote mens. Ogenschijnlijk eenvoudig, altijd herkenbaar en treffend, soms verlangend, dan weer surrealistisch, altijd schitterend”, aldus de jury.

De Nederlandse staatsprijs voor de kunsten, ingesteld door het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap, wordt op maandag 4 november uitgereikt door Eppo Bruins, minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap.

Marit Törnqvist (Uppsala, 1964) studeerde illustratie aan de Gerrit Rietveld Academie in Amsterdam. Ze debuteerde als illustrator met een prentenboek voor Astrid Lindgren, wat het startschot werd van een lange samenwerking met Lindgren en een reeks andere schrijvers. Zo maakte ze de iconische illustraties van de bundel Jij bent de liefste van Hans en Monique Hagen, waarvan sinds verschijning in 2000 inmiddels 300 duizend exemplaren zijn verkocht. En ontving ze het Gouden Penseel voor de illustraties van Pikkuhenki, met tekst van Toon Tellegen.

In 1995 debuteerde Törnqvist als schrijfster met het boek Klein verhaal over liefde, waarvoor ze werd bekroond met een Zilveren Griffel. Sindsdien is het schrijven een steeds belangrijker deel van haar werk gaan uitmaken. Hiervoor ontving ze in de afgelopen jaren nog tweemaal de Zilveren Griffel, voor Het gelukkige eiland (2018) en Schildpad en ik (2023).

Törnqvist heeft deelgenomen aan tentoonstellingen en prijzen gewonnen over de hele wereld. Zo kreeg zij onder meer in 2021 de IBBY i-Read Outstanding Reading Promoter Award overhandigd, voor haar inspanningen op het gebied van leespromotie. In 2024 werd ze voor de 16e keer genomineerd voor de Astrid Lindgren Memorial Award, de ‘nobelprijs’ van de kinderliteratuur. Ook was Törnqvist ontwerper van een driedimensionale reis door de boeken van Astrid Lindgren in het kindermuseum Junibacken in Stockholm, dat inmiddels miljoenen bezoekers telt.

In 2017 stelde ze een bloemlezing samen van in het Arabisch vertaalde Nederlandse kinderliteratuur onder de titel Een boek voor jou, en werden daarvan tienduizend exemplaren in asielzoekerscentra als welkomstgeschenk aan kinderen in hun eigen taal uitgedeeld. Ze is onder meer al decennialang nauw betrokken bij het Iraanse boekpromotieproject Read with Me, dat zich richt op de meest kwetsbare kinderen in het land. Ook begeleidt ze een tiental Iraanse illustratoren bij het maken van hun prentenboeken.

De boeken van Marit Törnqvist zijn vertaald in dertig talen.

Over de prijs

De Johannes Vermeerprijs is de Nederlandse staatsprijs voor de kunsten. De winnaar kan het daaraan verbonden bedrag van € 100.000 besteden aan een speciaal project binnen het eigen werkterrein. De organisatie van de prijs is in handen van de zes rijkscultuurfondsen, met het Mondriaan Fonds als penvoerder. De prijs werd eerder uitgereikt aan Tania Kross, Arnon Grunberg, Natasja Kensmil, Rineke Dijkstra, Ivo van Hove, Janine Jansen, Iris van Herpen, Steve McQueen, Michel van der Aa, Irma Boom, Rem Koolhaas, Marlene Dumas, Erwin Olaf (†), Alex van Warmerdam en Pierre Audi. De jury bestaat dit jaar uit Marise Voskens (voorzitter), Ted Brandsen, Margot Dijkgraaf, Afaina de Jong en Bas Kosters.

Meer nieuws

NIEUWS - 07.10.2024

Open oproep Roland Holsthuis 2025

Schrijvers, dichters en literair vertalers kunnen het Roland Holsthuis in Bergen (Noord-Holland) in 2025 een kalendermaand lang huren als werkplek. Het Bert Schierbeekfonds biedt hen de mogelijkheid om op deze literair-historisch unieke locatie tegen een gereduceerd tarief in alle rust te werken. Je kunt je voor dit schrijversverblijf aanmelden tot en met woensdag 6 november.

NIEUWS - 02.10.2024

Gouden griffel voor Annejan Mieras

De Gouden Griffel 2024 gaat naar Annejan Mieras voor Het kleine heelal en het Gouden Penseel naar Jeska Verstegen voor Het touw en de waarheid! De winnaars zijn bekendgemaakt in het kader van de Kinderboekenweek, die vandaag van start is gegaan.

NIEUWS - 18.09.2024

Heropening Steunfonds Oekraïense makers 2024

Vandaag heropent het Steunfonds Oekraïense makers 2024. In het najaar 2023 heeft het kabinet extra budget vrijgemaakt om kunstenaars te ondersteunen die voor de Russische agressie gevlucht zijn na 24 februari 2022 en in Nederland verblijven. Dit is een vervolg op de regeling Steunfonds Oekraïense makers die in 2022 werd geopend en het Steunfonds Oekraïense makers 2024, dat in januari van start ging. Aanvragen voor de regeling kan via het Nederlands Letterenfonds.

NIEUWS - 16.09.2024

Winnaars Beste Boek voor Jongeren 2024

De winnaars van het Beste Boek voor Jongeren zijn bekend: 'Neem nooit een beste vriend' van Erna Sassen en illustrator Martijn van der Linden en 'De nacht in de Telegraph Club' van Malinda Lo, vertaald door Louise Koopman.