Boek

J. Slauerhoff

De poëzie van J. Slauerhoff

Een romantische dichter in een moderne tijd

J. Slauerhoff is een van de grootste Nederlandse dichters van de twintigste eeuw. De unieke plaats die hij inneemt in de Nederlandse letterkunde heeft hij te danken aan een volstrekt persoonlijke thematiek die hij vormgaf in een al even persoonlijke poëzie. Verlangen naar een gepassioneerde liefde voor een vrouw, de tragiek van de eenzaamheid, het verlangen naar elders en het verleden, de zucht naar de zee, de ontgoocheling over het huidige bestaan, het besef van ontbinding, al deze thema’s bestempelen hem tot een verlate romantische dichter.

Anderzijds maken de rauwheid en de verbittering van zijn toon, alsook de gespletenheid van zijn persoonlijkheid hem juist tot een exponent van zijn tijd. Met de vermomming in telkens andere personages, historisch of verzonnen, schaart Slauerhoff zich in de modernistische traditie van Yeats, Pound, Eliot en Pessoa.

Geboren en getogen in de Friese hoofdstad Leeuwarden, studeerde hij na de middelbare school medicijnen in Amsterdam. Hij debuteerde in 1923 met de bundel Archipel (‘Archipelago’), waarin al bijna alle elementen uit zijn latere werk aanwezig zijn. Na zijn studie werd hij scheepsarts op Nederlandse boten die in Oost-Azië voeren. Zijn zwakke gestel was steeds de oorzaak van afgebroken werkcontracten. Op die manier leed hij een zwervend bestaan. ‘Alleen in mijn gedichten kan ik wonen, / Nooit vond ik ergens anders onderdak’ luiden de eerste regels van een van zijn bekendste gedichten (‘Woninglooze’), die programmatisch beschouwd kunnen worden voor zijn leven en werk.

Want ook zijn werk vertoont een onrust, die hij niet alleen inhoudelijk verbeeldde, maar ook gestalte gaf in de vorm van zijn poëzie. Zijn verzen zijn vaak ‘onaf’. Anders dan de meeste van zijn leeftijdgenoten hield Slauerhoff vast aan de klassieke versvormen, maar zijn versbouw is vaak grillig en een opzettelijk cynisme of een groteske beeldspraak dragen bij aan het rauwe karakter van zijn poëzie, waarin de kwetsbare gevoeligheid door de dunne huid van het vers heen schemert.

Slauerhoff, die wel de enige poète maudit uit de Nederlandse literatuur wordt genoemd, genoot invloed van Franse dichters (Rimbaud, Verlaine, Corbière), Rilke en enkele Chinese dichters (Bai Juyi, Li Po), wier werk hij vertaalde.

WONINGLOOZE

Alleen in mijn gedichten kan ik wonen,
Nooit vond ik ergens anders onderdak;
Voor de eigen haard gevoelde ik nooit een zwak,
Een tent werd door den stormwind meegenomen.

Alleen in mijn gedichten kan ik wonen.
Zoolang ik weet dat ik in wildernis,
In steppen, stad en woud dat onderkomen
Kan vinden, deert mij geen bekommernis.

Het zal lang duren, maar de tijd zal komen
Dat vóór den nacht mij de oude kracht ontbreekt
En tevergeefs om zachte woorden smeekt,
Waarmee ’k weleer kon bouwen, en de aarde
Mij bergen moet en ik mij neerbuig naar de
Plek waar mijn graf in ’t donker openbreekt.

Vertalingen

J. Slauerhoff

J. Slauerhoff (1898-1936) schreef behalve gedichten ook verhalen, romans en een toneelstuk. Daarnaast publiceerde hij reisreportages en kritieken. Er verschenen tijdens zijn korte leven tien bundels van zijn hand. De laatste, Een eerlijk zeemansgraf, verscheen kort voor zijn dood na een lang…

lees meer

Details

De poëzie van J. Slauerhoff . Poëzie.

Great Dutch Poets of the 20th Century-series

Thema's: klassiek

Publicaties

Panorama Holland 8

Uitgeverij

Nijgh & Van Ditmar

Weteringschans 259
NL - 1017 XJ Amsterdam
The Netherlands
Tel: +31 20 760 72 10

E-mail:
[email protected]
Website:
https://www.singeluitgeverije…

lees meer