Slaap!
Een treffend weergegeven visie op het leven
Maya lijdt aan slapeloosheid en niets of niemand kan haar helpen. ’s Nachts dwaalt ze door de stad en benijdt ze de mensen voor wie de nachtrust vanzelfsprekend is. Als haar vriend haar hulpeloos in de steek gelaten heeft, vindt ze een kompaan in de eveneens slapeloze, een stuk oudere Benoit. Hij ziet in haar de moeder met wie hij zich innig verbonden voelde, een dubbelzinnige binding (zij was prostituee, maar dat begreep hij niet) die van hem reeds in zijn jeugd een kwetsbare buitenstaander gemaakt heeft. Zij herkent in hem een begripvolle lotgenoot die haar helpt haar bestaan enigszins draaglijk te maken.
Door onhandige uitingen van hopeloosheid belandt zij in het ziekenhuis en hij in een psychiatrische inrichting, waar ze andere door het leven weinig verwende eenzaten treffen. Weer buiten duurt het even voor een vederlicht lot hen als twee verdwaalden opnieuw in elkaars buurt doet belanden, als verschoppelingen die elkaars wonden verzorgen. Doordat de twee protagonisten in de opeenvolgende hoofdstukken om beurten aan het woord komen, kan Verbeke de achtergronden en de dramatische confrontatie van hun beider levens tot hun volste recht laten komen.
Annelies Verbeke schrijft in een beeldrijke, compacte stijl met een sterke expressie over mensen met wie je onweerstaanbaar te doen hebt, zo aandoenlijk zijn ze in hun hunker naar een gewoon leven. Tegelijk beseffen ze dat ze, met hun verlangens en verwachtingen, in de oppervlakkige buitenwereld geen voldoening zullen vinden. Met treffende metaforen, zoals de walvis uit de jongensverbeelding van Benoit, onderbouwt Annelies Verbeke een verhaal waarin de schijnbaar onoplosbare eenzaamheid van de personages subtiel en toch indringend vertolkt wordt. In hun existentieel ongemak komen schakeringen van vereenzaming, verlatenheid, onmacht, een gevoel van nietigheid en verweesd zijn tot uiting, zonder dat ze expliciet genoemd worden. Het meest verrassend is nog de toon van haar tekst: tegelijk laconiek en poëtisch, met een vleug ironie en toch vol oprecht medeleven. Slaap! is een zeer overtuigende roman waarin de auteur via de complexe persoonlijkheden van haar personages een heel markante levensvisie en ervaring van het leven uitschrijft.
