Vandaag vond de presentatie plaats van het speciale Nederlandse nummer van het literaire tijdschrift Inostrannaya literatura (Buitenlandse literatuur). Zoals de titel al zegt, is dit tijdschrift geheel gewijde aan wereldliteratuur. In de Sovjet tijdperk was het de enige bron van informatie over boeken van achter het IJzeren Gordijn.

Vandaag weer de hele dag op stap met Herman Koch op de non-fiction boekenbeurs in Moskou, te midden van de menselijke mierenhoop die zich hier heeft verzameld. Bij de talloze interviews en gesprekken met lezers blijft het gaan over de moraal in zijn boeken. Of eerder - over het ontbreken ervan.

Dient literatuur een opvoedende functie te hebben? Moet een auteur een duidelijk uitgesproken positie innemen tegenover zijn personages? Mag een schrijver zijn lezers een moraal opdringen? Dit soort vragen domineerden vandaag de ontmoeting tussen Herman Koch en de Russische lezers van zijn romans Het Diner en Zomerhuis met zwembad. In de Russische literaire traditie worden deze vragen bevestigend beantwoord. Voor Russen is een boek niet alleen een bron van informatie en kennis maar ook een belangrijke opvoedmiddel.

Vandaag is het een bijzondere dag. Niet alleen omdat ik naar mijn geboortestad Moskou vlieg maar ook omdat ik daar met een zeer bijzonder gezelschap naartoe reis. Ik word vergezeld van een aantal bekende Nederlandse auteurs, die onlangs vertalingen van hun boeken in het Russisch zagen verschijnen. Ik zit in een vliegtuig met Herman Koch, Dick Swaab, Sjeng Scheijen en Guus Kuijer. Dat maak je niet iedere dag mee!