Op zaterdag 16 september 2023 is de Thea Beckmanprijs uitgereikt in het Archeon. De jury heeft het boek Schaduw van Toet van Lida Dijkstra en Djenné Fila (illustraties) uitgeroepen tot winnaar. De prijs is een geldbedrag van € 1.500,-. De jury van de Archeon Thea Beckmanprijs bestaat uit voorzitter Hubert Slings (Stichting Entoen.nu) en de leden Inge Mooiman (kinderboekwinkel Silvester, Leiden), Liselotte Dessauvagie (Dessgevraagd leesbevordering) Monique Veldman (Museumpark Archeon), Rutger van Driel (Marnix Academie) en Moniek Warmer (SLO). Schaduw van Toet kwam mede tot stand met een werkbeurs van het Letterenfonds.

De Prix des Phares du Nord gaat naar Emmanuelle Tardif voor Vintage queen, haar vertaling van de biografische roman De voddenkoningin van Saskia Goldschmidt. Met de Prix des Phares du Nord, waaraan een bedrag van 5.000 euro is verbonden, bekroont het Nederlands Letterenfonds eens in de drie jaar de beste Franse vertaling van een Nederlandstalig literair werk. De prijs wordt op 23 mei 2023 uitgereikt in de residentie van de Franse ambassadeur in Den Haag.

Hedda Martens heeft de J.M.A. Biesheuvelprijs 2023 gewonnen voor de verhalenbundel Bij wijze van leven (Querido). Op zondag 19 februari tijdens een feestelijke avond in Spui25 ontving ze € 5.172; dit bedrag is geheel door middel van crowdfunding bijeengebracht. De J.M.A. Biesheuvelprijs is een jaarlijkse prijs voor de beste verhalenbundel.

De P.C. Hooft-prijs 2023, voor beschouwend proza, is toegekend aan schrijver en bioloog Tijs Goldschmidt. De winnaar werd bekendgemaakt tijdens de viering van 75 jaar P.C. Hooft-prijs in het Literatuurmuseum in Den Haag. De jury roemt de “essayist pur sang” om zijn buitengewoon diverse oeuvre en om zijn taal.

Schrijver Arnon Grunberg heeft de Johannes Vermeer Prijs 2022 ontvangen uit handen van staatssecretaris Gunay Uslu van Cultuur en Media. De Johannes Vermeer Prijs is de Nederlandse staatsprijs voor de kunsten. De jury, onder leiding van Andrée van Es, noemt Grunberg een ‘sterk denker en een moedig schrijver’, die behoort tot de meest veelzijdige en invloedrijkste kunstenaars van dit moment.

De Johnny 2022, oeuvreprijs voor podiumpoëzie, is uitgereikt in het Maaspodium in Rotterdam. Dit jaar ging de prijs naar twee winnaars, één voor het Nederlandse en één voor het Vlaamse taalgebied: Babs Gons en Seckou Ouologuem.

Het boek Wolven op het ruiterpad van Tijs Goldschmidt wint dit jaar de prijs voor het beste natuurboek van Nederland. De tiende Jan Wolkers Prijs is uitgereikt tijdens de live-uitzending van het NPO Radio 1-programma Vroege Vogels in Kasteel Oud Poelgeest in Oegstgeest.

De Filter Vertaalprijs 2022 is toegekend aan Anne Sytske Keijser, Mark Leenhouts en Silvia Marijnissen voor hun vertaling De droom van de rode kamer van Cao Xueqin. De prijs werd uitgereikt tijdens een feestelijke avond rond de genomineerde vertalers en hun vertalingen op woensdag 28 september 2022 in TivoliVredenburg te Utrecht tijdens het ILFU-festival.

De Europese Literatuurprijs 2022 gaat naar de Nocilla-trilogie van de Spaanse schrijver Agustín Fernández Mallo in de Nederlandse vertaling van Adri Boon, uitgegeven door Koppernik. ‘Een fantastisch boek dat de verbrokkeling en versnippering het hoofd biedt door te laten zien hoe dat wat ogenschijnlijk fragmentarisch is, op zichzelf staat, rondzingt, plotseling contact maakt en een amalgaam vormt dat onverwachte eigenschappen blijkt te hebben’, aldus de jury. Agustín Fernández Mallo en Adri Boon ontvangen de prijs op zaterdag 5 november op het Crossing Border Festival in Den Haag uit handen van juryvoorzitter Manon Uphoff.

Op maandag 12 september heeft De Academie De Gouden Ganzenveer de Gouden Ganzenveer 2022 uitgereikt aan schrijver Nelleke Noordervliet. Eerder dit jaar maakte Jet Bussemaker de winnaar bekend in het programma De Taalstaat op NPO Radio 1. De Jonge veer, een nieuwe prijs voor jonge schrijvers, ging naar Nina Polak.

Uit het recordaantal van 565 fictie en non-fictie inzendingen selecteerde de jury van de Boekenbon Literatuurprijs 2022 vijftien titels voor haar longlist. Merendeels fictie, waaronder twee verhalenbundels en vier debuten, en daarnaast twee non-fictie werken. Onder de kanshebbers zijn twee Vlaamse en dertien Nederlandse schrijvers; negen vrouwen en zes mannen. Vijf zagen hun recente werk eerder dit jaar genomineerd voor die andere grote (fictie) prijs, de Libris Literatuurprijs. De shortlist van de Boekenbon Literatuurprijs wordt bekendgemaakt op donderdag 29 september, de winnaar op 10 november 2022.

Buitenleven van Nina Polak (Prometheus) is uitgeroepen tot het BruutTAAL Regenboogboek van het jaar 2022. Naast de roman van Polak waren ook De kapperszoon van Gerbrand Bakker (Cossee) en Wormmaan van Mariken Heitman (Atlas Contact) genomineerd voor de shortlist.

Wie verdient de &Awards 2022? Nomineer nu een project of persoon. Op vrijdag 4 november worden de &Awards en bijbehorende geldprijzen voor de derde keer uitgereikt. De &Awards zetten jaarlijks een project én een professional in de schijnwerpers die zich hebben ingezet voor diversiteit en inclusie. Ze dienen als stimulering, voorbeeld en signaal naar andere organisaties in de culturele sector. Aan de projectprijs is een bedrag van € 20.000 verbonden en de laureaat van de persoonsprijs ontvangt € 5.000.

De Letterenfonds Vertaalprijs 2022 gaat naar Veronika ter Harmsel Havlíková. Aan de prijs is een bedrag van € 15.000 verbonden. Het fonds bekroont hiermee Ter Harmsel Havlíková’s excellente vertalingen van belangrijke Nederlandstalige titels in het Tsjechisch, en haar cruciale rol als begeleider van nieuwe vertalers en bemiddelaar voor de Nederlandse literatuur in Tsjechië.

Het vernieuwde Museum van de Geest | Dolhuys in Haarlem, dat in 2020 werd geopend, is bekroond met de ‘European Museum of the Year Award 2022’ door het European Museum Forum. Het is de meest prestigieuze museumprijs in Europa voor innovatieve visies in de museumsector.

Het project Readification is voor de tweede keer bekroond, nu met twee SponsorRingen: brons in de categorie Maatschappij en goud in het specialisme Innovatie. Readification zet een combinatie van games en verhalen in om jongeren weer aan het lezen te krijgen. Vorig jaar ontving het initiatief, dat is ontwikkeld door de Leescoalitie, NBD Biblion en gameontwikkelaar Ubisoft, al een bronzen LEFfie Award.

Twintig titels vertaald uit elf talen maken kans op de Europese Literatuurprijs 2022. De prijs bekroont zowel de schrijver als de vertaler(s) van het beste hedendaagse Europese literaire fictiewerk dat in het afgelopen jaar in Nederlandse vertaling is verschenen. De longlist is samengesteld door zeventien boekhandels. Van 23 maart tot aan de bekendmaking van de shortlist eind juni vertellen de genomineerde vertalers over hun werk op het Vertalerskanaal van Hebban.nl, en live in een aantal boekhandels in het land.

De shortlist van de Libris Literatuurprijs 2022 is bekend: Nico Dros, Mariken Heitman, Auke Hulst, Deniz Kuypers, Renée van Marissing en Lisa Weeda maken kans op de hoofdprijs. Vanaf 25 maart bespreken jonge lezers de genomineerde romans in de podcastserie De shortlist. Op maandag 9 mei volgt een Hommage-show en de bekendmaking van de winnaar in een livestream vanuit Felix Meritis in Amsterdam.

De Vondel Translation Prize 2021 is uitgereikt aan David Doherty voor Summer Brother, zijn vertaling van Zomervacht van Jaap Robben. Tijdens een online ceremonie van The Society of Authors ontving Doherty het prijzengeld van € 5.000 en de lof van de jury, die zijn vertaling selecteerde uit de rijke oogst van twee jaar.

Op vrijdag 21 januari maakte Stichting Zutphen Literair de shortlist bekend voor de gemeentelijke Ida Gerhardt Poëzieprijs 2022. Uit de 140 ingezonden bundels dingen er nog vijf mee voor de prijs, waarvan vier bundels tot stand kwamen met subsidie van het Nederlands Letterenfonds. Op 15 februari 2022 blijkt welk van de bundels de prijs heeft gewonnen.

Op 3 januari 2022 is de Dr. Elly Jaffé Prijs 2021 toegekend aan Marthe Elzinga. De prijs wordt uitgereikt aan de beste vertaling uit het Frans naar het Nederlands van proza, poëzie en toneel, met als doel de belangstelling voor de Franse taal en literatuur te stimuleren. Marthe Elzinga, die haar vertalingen eerder publiceerde onder de naam Maarten Elzinga, is bekend van haar vertalingen van Nobelprijswinnaar Patrick Modiano en René Daumal. Delen van haar werk kwamen tot stand met ondersteuning van het Nederlands Letterenfonds.

De dichtbundel Island mountain glacier, de Engelse vertaling van Anne Vegters Eiland berg gletsjer door Astrid Alben (Prototype Publishing, februari 2022) heeft een van de English PEN Translates Awards ontvangen. Opvallend is dat de vertaling al vóór verschijnen in de prijzen is gevallen. De vertaling kwam tot stand met subsidie van het Nederlands Letterenfonds.

Twee deelnemers aan het huidige Slow Writing Lab VI zijn afgelopen week in de prijzen gevallen. Yousra Benfquih ontving de Max van der Stoel Human Rights Award 2021 voor haar dissertatie. Maxine Palit de Jongh won de El Hizjra Literatuurprijs 2021 voor poëzie.

De P.C. Hooftprijs 2022 wordt toegekend aan schrijver Arnon Grunberg. De jury, onder voorzitterschap van Agnes Andeweg, stelt dat Grunberg een ’immense bijdrage heeft geleverd aan Nederlandse literatuur’. Grunberg ontvangt de oeuvreprijs, waaraan een bedrag is verbonden van € 60.000, medio mei 2022 in het Literatuurmuseum in Den Haag.

Op vrijdag 19 november 2021 is de Duitse Gustav Heinemann Friedenspreis 2021 uitgereikt aan schrijver Wilma Geldof en vertaler Verena Kiefer voor de jeugdroman Reden ist Verrat, uitgegeven door Gerstenberg Verlag (originele titel Het meisje met de vlechtjes, gepubliceerd bij Luitingh-Sijthoff in 2018). In het Heinrich Heine Haus in Düsseldorf namen de dames de geldprijs van € 7.500 in ontvangst. Het boek Het meisje met de vlechtjes is tot stand gekomen met een projectsubsidie van het Nederlands Letterenfonds, en ook de vertaling Reden ist Verrat werd door het fonds ondersteund.

Ellen Deckwitz heeft in het Posttheater in Arnhem de allereerste De Johnny in ontvangst genomen, de nieuw in het leven geroepen oeuvreprijs voor podiumpoëzie. Naast Deckwitz waren ook Rodaan Al Galidi en Babs Gons genomineerd. De aanmoedigingsprijs ging naar het door Deckwitz voorgedragen talent Jasper Albinus.

Dinsdagmiddag 16 november is bekendgemaakt dat Readification, het offensief tegen ontlezing onder jongeren dat ontwikkeld is door De Leescoalitie, NBD Biblion en gameontwikkelaar Ubisoft is bekroond met een bronzen LEFfie Award. Deze prijs moedigt lef en innovatie binnen de marketing- en reclamebranche aan, en werd uitgereikt tijdens de Effie Awards voor effectieve communicatie. Readification zet een combinatie van games en verhalen in om jongeren weer aan het lezen te krijgen.

Vijf vertalingen zijn genomineerd voor de Vondel Translation Prize 2021. Deze tweejaarlijkse prijs van het Nederlands Letterenfonds bekroont de beste Engelstalige vertaling van een Nederlandstalig literair of cultuurhistorisch werk met een geldbedrag van € 5.000. De winnaar wordt bekendgemaakt tijdens de online prijsuitreiking op donderdag 10 februari 2022, die wordt georganiseerd door het Britse The Society of Authors.

Van half november tot half december vindt onder de titel Ton monde, plein de merveilles een presentatie van Nederlandse kinder- en jeugdcultuur plaats in Montreuil, een voorstad van Parijs, waar ieder jaar de belangrijkste kinderboekenbeurs van Frankrijk wordt georganiseerd. Ton monde, plein de merveilles is een multidisciplinaire samenwerking tussen Nederlandse fondsen en sectorondersteunende instellingen, Franse partners en de Nederlandse ambassade in Parijs.

De jaarlijkse &Awards, die mogelijk worden gemaakt door de zes rijkscultuurfondsen, zijn uitgereikt aan The Need for Legacy en aan Chafina Bendahman. Bendahman ontving de Persoonsprijs, waaraan € 5.000 is verbonden, als drijvende kracht achter Rose Stories. Gable Roelofson nam namens The Need for Legacy, dat zich inzet voor een inclusieve theatergeschiedenis, de Projectprijs ter waarde van € 20.000 in ontvangst. Eervolle vermeldingen waren er voor Donna Lewis met haar initiatief ZO! Gospel en voor Generation Inclusion, een ontwikkeltraject van Rose Stories voor creatief talent en nieuwe film- en televisiemakers.

Op zondag 31 oktober heeft Sandra Langereis voor haar boek Erasmus: dwarsdenker (De Bezige Bij) de Libris Geschiedenis Prijs in ontvangst mogen nemen. De Libris Geschiedenis Prijs bekroont historische boeken die een algemeen publiek aanspreken. Langereis’ portret van Erasmus kwam tot stand met een biografiebeurs van het Nederlands Letterenfonds.

In het radioprogramma Kunststof zijn de winnaars bekendgemaakt van drie belangrijke Haagse literatuurprijzen. De Jan Campert-prijs 2021 gaat naar Mischa Andriessen voor zijn gedichtenbundel Het drogsyndicaat. Erna Sassen ontvangt voor de jeugdroman Zonder titel de tweejaarlijkse Nienke van Hichtum-prijs. Marieke Lucas Rijneveld krijgt voor Mijn lieve gunsteling de F. Bordewijk-prijs 2021; eerder deze maand werd de roman ook al bekroond met de Tzum-prijs. Op 23 januari 2022 reikt de Jan Campert Stichting de prijzen - elk ter grootte van € 6.000 - uit in Den Haag.

De Letterenfonds Vertaalprijs 2021 gaat naar Josephine Rijnaarts, literair vertaalster Duits-Nederlands. Hiermee wordt niet alleen de hoge kwaliteit van haar vertaaloeuvre maar ook haar inzet als literair ambassadeur bekroond. Aan de oeuvreprijs is een bedrag van 15.000 euro verbonden. De uitreiking vindt plaats tijdens de Literaire Vertaaldagen in Amsterdam.

Op vrijdagmiddag 22 oktober, tijdens de Frankfurter Buchmesse worden de winnaars van de Deutscher Jugendliteraturpreis 2021 bekendgemaakt. Maar liefst drie Nederlandse kinder- en jeugdboeken maken kans op deze prestigieuze prijs: Vosje van Edward van de Vendel en Marije Tolman en vertaler Rolf Erdorf, Haaientanden van Anna Woltz en vertaler Andrea Kluitmann, en Het meisje met de vlechtjes van Wilma Geldof en vertaler Verena Kiefer. De prijsuitreiking is online te volgen.

Op 29 september is bekendgemaakt dat de Peter van Straaten Psychologieprijs 2021 van de Universiteit Leiden wordt toegekend aan Oek de Jong, Sander Kollaard en Manon Uphoff. Deze prijs, die sinds vorig jaar bestaat, is bestemd voor Nederlandstalige schrijvers die via hun literaire fictie een verhelderend licht werpen op psychische problemen en stoornissen. De auteurs nemen hun prijs op 11 oktober in ontvangst.

De jaarlijkse Cronestipendia voor beloftevolle Utrechtse auteurs zijn op ILFU door wethouder Anke Klein uitgereikt aan Yentl van Stokkum, Mariken Heitman en Lotte Dondorp. Daarmee ontvangen zij ieder 3.000 euro om een volgende publicatie mogelijk te maken.

Het gaat erg goed met vertalingen uit het Nederlands in het Engels. Zo goed zelfs dat het Engels voor vertalingen van Nederlandse literatuur inmiddels bijna even belangrijk is als het Duitse taalgebied, sinds decennia de grootse exportmarkt. De jury van de Vondel Translation Prize 2022, die bestaat uit dichter Jane Draycott, de vorige winnaar Michele Hutchison en vertaler Susan Massotty, kon zich dan ook buigen over een groot aantal vertalingen in vele verschillende genres die in de afgelopen twee jaar zijn verschenen. Uit deze rijke oogst zijn nu negen titels genomineerd.

De Sybren Poletprijs 2021 is toegekend aan schrijver en kunstenaar Michael Tedja, zo werd op 15 september bekendgemaakt in het programma Kunststof op NPO Radio 1. De prijs, een legaat van Sybren en Cora Polet, wordt uitgereikt ter bekroning van het oeuvre van een Nederlandstalige auteur die schrijft en werkt in de geest van de experimentele dichter, prozaschrijver en essayist Sybren Polet (1924-2015). Met een geldbedrag van € 35.000 is de prijs een van de grootste in het Nederlandse taalgebied. De prijs wordt op donderdag 18 november aan Michael Tedja overhandigd tijdens een feestelijk programma in Felix Meritis.

Simone Atangana Bekono wint met haar boek Confrontaties (Lebowski) de prijs Beste Boek voor Jongeren 2021 in de categorie Oorspronkelijk Nederlandstalig. Vanavond zal zij met de prijs aanschuiven bij talkshow Op1. Bij de start van de Boekenweek van Jongeren, vrijdag 17 september, wordt de winnaar in de categorie Vertaald bekendgemaakt. Beide winnaars ontvangen een cheque ter waarde van 2500 euro.

De Johannes Vermeer Prijs 2021 is toegekend aan beeldend kunstenaar Natasja Kensmil. De Nederlandse staatsprijs voor de kunsten wordt op 1 november aanstaande uitgereikt door Ingrid van Engelshoven, minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap. De jury, onder voorzitterschap van Andrée van Es, heeft haar unaniem voorgedragen. Natasja Kensmil weet op haar eigen manier een verbinding te leggen tussen erfgoed en actualiteit, en maakt deze op indringende wijze zichtbaar op doek en papier.

De James Brockway Prize - een oeuvreprijs voor poëzievertalers uit het Nederlands - is toegekend aan David Colmer. Deze onderscheiding, ingesteld en georganiseerd door het Nederlands Letterenfonds, is gedoteerd met een bedrag van 5.000 euro en zal online worden uitgereikt op de komende editie van het Poetry International Festival in Rotterdam, op zaterdag 12 juni om 15:15.

Vissenschild (Wereldbibliotheek) van Liesbeth Lagemaat is bekroond met De Grote Poëzieprijs 2021. Haar bundel werd door een vakjury gekozen uit 107 inzendingen. Met de prijs wint Lagemaat een geldbedrag van € 25.000, waarvan € 5.000 is bestemd voor een poëzieproject naar eigen keuze. Vissenschild werd geschreven met een beurs van het Letterenfonds.

Gerda Blees, Jente Posthuma en Raoul de Jong zijn genomineerd voor de European Union Prize for Literature 2021. Nationale jury’s maakten ieder een shortlist van titels uit hun land. Per land wordt één winnaar gekozen; de winnende titels worden op 18 mei bekendgemaakt.

Hele verhalen voor een halve soldaat (Querido) van Benny Lindelauf en Ludwig Volbeda is bekroond met de Woutertje Pieterseprijs 2021. Samen winnen ze daarmee 15.000 euro. De jury noemde het “een uitzonderlijk boek […] dat het beste van de taal en het beeld in zich weet te verenigen”. Lindelauf schreef dit werk met een beurs van het Letterenfonds.

Daan Remmerts de Vries ontvangt de Theo Tijssen-prijs, de grootste Nederlandse prijs voor kinderboekenschrijvers. Aan de prijs is een geldbedrag verbonden van 60.000 euro. Verschillende werken van zijn hand kwamen tot stand met steun van het Letterenfonds.

De herinnerde soldaat van Anjet Daanje is bekroond met de F. Bordewijk-prijs. De roman stond vorig jaar ook op de longlist van de Libris Literatuurprijs, en werd onderscheiden als Beste Groninger Boek 2020 (categorie fictie). Daanje schreef het boek met een projectsubsidie van het Letterenfonds.

Miriam Rasch wint de Socratesbeker 2021 met haar boek Frictie. Ethiek in tijden van dataïsme. De Socratesbeker bekroont jaarlijks het meest urgente, oorspronkelijke en Nederlandstalige filosofieboek dat in het voorgaande jaar verscheen. Rasch werkte onder meer aan het boek in het Van Doesburghuis, waar ze met steun van het Letterenfonds verbleef in de zomer van 2018.

De app Immer heeft de Renew the Book Innovation Award gewonnen. De prijs is een initiatief van de Groep Algemene Uitgevers (GAU) en is bedoeld om innovatie in de boekensector te stimuleren. De prijs beloont het meest vernieuwende, unieke, duurzame, maar ook meest haalbare, valideerbare en schaalbare businessplan. De makers ontvangen 50.000 euro om hun lees-app verder te ontwikkelen en in de markt te zetten. Eerder, in de beginfase van de ontwikkeling van de app ontvingen de makers steun van het Letterenfonds.

De Straelener Übersetzerpreis 2021 is toegekend aan Helga van Beuningen voor Was man sät, haar Duitse vertaling van De avond is ongemak van Marieke Lucas Rijneveld voor Suhrkamp Verlag. De prijs - 25.000 euro groot - wordt uitgereikt door de Kunststiftung NRW in samenwerking met het European College of Translators in Straelen.

Drie schrijvers zijn genomineerd voor de zestiende editie van de BNG Bank Literatuurprijs: Martijn Simons met De Hollandse droom (Lebowski), Eva Meijer met De nieuwe rivier (Das Mag) en Merijn de Boer met De Saamhorigheidsgroep (Querido). De Boers roman maakt ook nog kans op de Libris Literatuurprijs 2021.

Vier Nederlandse kinderboeken zijn genomineerd voor de Deutscher Jugendliteraturpreis 2021, waarvoor zowel oorspronkelijk als in het Duits vertaald werk in aanmerking komt. De vakjury selecteerde uit 667 inzendingen 24 boeken in vier categorieën. Het prijzengeld bedraagt in totaal €72.000, en wordt verdeeld over schrijver, vertaler en illustrator. De winnaars worden in oktober bekendgemaakt tijdens de Frankfurter Buchmesse.

Op Wereld Poëziedag, 21 maart, is Alfred Schaffer bekroond met de Herman de Coninckprijs voor Wie was ik. Strafregels. Hij schreef de bundel met een werkbeurs van het Letterenfonds. Aan de prijs is een bedrag van 7.500 euro verbonden.

De tweejaarlijkse Else Otten Übersetzerpreis gaat naar vertaalster Bärbel Jänicke voor Und überall Philosophie. Das Denken der Moderne in Kunst und Popkultur, haar vertaling van De geest uit de fles van de Nederlandse filosoof en schrijver Ger Groot. De prijs, waaraan een bedrag van 5.000 is verbonden, wordt op woensdag 24 maart aanstaande aan haar uitgereikt.
Belangstellenden zijn van harte welkom bij de online prijsuitreiking. Vertalers in en uit het Nederlands zijn ook welkom bij het aan de uitreiking voorafgaande interview en workshop met vertaler en schrijver (voertalen Duits en Nederlands). Vriendelijk verzoek u wel vooraf aan te melden.

De Boekhandelsprijs 2021 is voor Wij zijn licht van Gerda Blees. Er wordt een speciale luxe boekhandelsprijs-editie van de roman gemaakt en een landelijke advertentiecampagne. Blees maakt met haar eerste roman ook nog kans op de Libris Literatuur Prijs.

De Toneelschrijfprijs wordt dit jaar niet uitgereikt. Het aantal mogelijke inzendingen voor de prijs, bestemd voor de auteur van het beste oorspronkelijke Nederlandstalige toneelwerk, is dit jaar door de corona-uitbraak helaas vele malen lager dan voorgaande jaren. Volgend jaar is er weer een prijsuitreiking. Dan komen zowel teksten die in 2020 als 2021 in première zijn gegaan in aanmerking.

Simone Atangana Bekono, Gerda Blees, Merijn de Boer, Jeroen Brouwers, Erwin Mortier en Marieke Lucas Rijneveld maken kans op de Libris Literatuur Prijs 2021. Daarmee is de vandaag bekendgemaakte shortlist relatief ‘jong’; vier van de zes genomineerde schrijvers zijn onder de veertig jaar. Op 10 mei 2021 maakt juryvoorzitter Lilianne Ploumen de winnaar bekend in het televisieprogramma Nieuwsuur.

“Nadat ik een boek heb gelezen in jouw vertaling, voel ik dat ik het oorspronkelijke boek heb gelezen.” Onder de titel De kunst van vertalen spreken de Israëlische “heavy” redacteur Menakhem Perry en Ran HaCohen, vertaler van zowel klassieke als hedendaagse Nederlandse literatuur in het Hebreeuws en laureaat van de Letterenfonds Vertaalprijs 2020, over hun samenwerking, de Max Havelaar, de ingetogen stijl van Anna Enquist, de overeenkomsten tussen Nederlands en Jiddisch, en de vragen die vertalen en uitgeven omringen.

De longlist van de Libris Literatuurprijs 2021 is bekendgemaakt. Van de achttien genomineerde titels zijn er vier geschreven door Vlaamse auteurs en veertien door Nederlandse. Opvallend is het grote aantal romans dat is geschreven door jonge auteurs.

Op woensdag 20 januari 2021 bent u van harte welkom bij twee bijzondere online bijeenkomsten in het kader van de Literaire Vertaaldagen. In de ochtend, van 10.00 tot 11.00, geeft de Britse auteur Max Porter een lezing over het thema van de vertaaldagen, ‘Van auteur tot redacteur tot vertaler’, onder de titel ‘Human Work: Thoughts on Translation’. In de namiddag, om 15.00 wordt de Letterenfonds Vertaalprijs feestelijk uitgereikt aan literair vertaler Nederlands-Hebreeuws Ran HaCohen.

De P.C. Hooftprijs 2021 gaat naar dichter Alfred Schaffer. In de lange geschiedenis van deze prestigieuze oeuvreprijs is hij de eerste laureaat die in de 21ste eeuw debuteerde. Zijn tiende dichtbundel, Strafregels, verscheen dit jaar. De jury prijst zijn poëzie als spitsvondig, dubbelzinnig en van een ‘sprankelende veelstemmigheid’.

Rokus Hofstede krijgt de Martinus Nijhoff Vertaalprijs 2021 van het Prins Bernhard Cultuurfonds voor zijn vertalingen uit het Frans. De jury noemt zijn oeuvre ‘een indrukwekkende prestatie van zeer hoge klasse’.

Het Comité van Ministers van de Taalunie stelde afgelopen maandag de jury voor de 23e editie van de Prijs der Nederlandse Letteren aan. De jury, die bestaat uit zeven leden, zal worden voorgezeten door prof. dr. Yves T’Sjoen, hoogleraar moderne Nederlandse letterkunde aan de universiteit van Gent. De jury is representatief voor het hele Nederlandse taalgebied en de internationale neerlandistiek en bestaat uit recensenten, academici en auteurs.

Het Italiaanse ministerie van Cultuur heeft de ‘Premio per la traduzione - Fondo potenziamento lingua e cultura italiana all’estero’ toegekend aan literair vertaler Manon Smits voor De vreemdelinge van Claudia Durastanti. Op de Literaire Vertaaldagen, op vrijdag 29 januari, gaan Manon Smits, Bezige Bij-redacteur Peter van der Zwaag en Claudia Durastanti, naast schrijver zelf ook vertaler Engels-Italiaans, met elkaar in gesprek over talen en vertalen. Belangstellenden kunnen zich hiervoor aanmelden.

De achtste Amy van Markenprijs gaat naar Clementine Luijten voor De zwavelgele hemel van de Zweedstalige Finse auteur Kjell Westo (De Geus). De vertaling van deze roman kwam mede met een beurs van het fonds tot stand. De prijs, € 5.000 groot, wordt op 23 april 2021 uitgereikt in Groningen.

Met de Boekenleeuw, de Vlaamse prijs voor het beste Nederlandstalige kinderboek, heeft Bette Westera haar derde prijs voor de dichtbundel Uit elkaar in huis. Eerder dit jaar ontving ze samen met illustrator Sylvia Weve al de Woutertje Pieterse Prijs en de Gouden Griffel. De Boekenpauw ging naar illustrator Sebastiaan Van Doninck voor het samen met schrijver Tjibbe Veldkamp gemaakte prentenboek De fantastische vliegwedstrijd. Beide winnaars ontvangen 2.500 euro en een trofee.

De Letterenfonds Vertaalprijs 2020 gaat naar Ran HaCohen. Aan de prijs is een bedrag van € 15.000 verbonden. Het fonds bekroont hiermee HaCohens excellente vertalingen van zowel klassieke als contemporaine fictie in het Hebreeuws. En zijn belangrijke rol als bemiddelaar voor de Nederlandse literatuur in Israël. Zo kwam er dankzij hem een Hebreeuwse editie van Max Havelaar van Multatuli.

Suzanne Rethans heeft de Louis Hartlooper Prijs 2020 gekregen voor haar biografie Begeerd en verguisd, het leven van Sylvia Kristel (Atlas Contact). De prijs, bestaande uit 1.000 euro, een penning met oorkonde en een Zwarte Spiegel, bekroont de beste filmpublicatie van het afgelopen jaar.

De Prix des Phares du Nord is toegekend aan Arlette Ounanian voor Ton histoire. Mon histoire, haar vertaling van Jij zegt het van Connie Palmen. Met de Prix des Phares du Nord, waaraan een bedrag van 5.000 euro is verbonden, bekroont het Nederlands Letterenfonds eens in de twee jaar de beste Franse vertaling van een belangrijk Nederlandstalig werk. De prijs wordt 30 september 2020 uitgereikt op de Franse ambassade in Den Haag.

Martine Letterie heeft de Archeon Thea Beckmanprijs voor historische kinderboeken ontvangen voor Verboden te vliegen (Leopold). De prijs - € 1.000 groot - is uitgereikt tijdens het jaarlijkse schrijversweekend in geschiedenismuseum Archeon. Verboden te vliegen kwam mede tot stand met een werkbeurs van het Letterenfonds.

Nicolas en de verdwijning van de wereld (De Arbeiderspers) van Anne Eekhout is verkozen tot het Beste Boek voor Jongeren 2020 in de categorie ‘Nederlandstalig’. In de categorie ‘Vertaald’ ging deze prijs naar Darius de Grote is niet oké (Gottmer), geschreven door Adib Khorram in de vertaling van Tjalling Bos. Zowel Eekhout als Bos ontvingen een beurs van het Letterenfonds voor het schrijven dan wel vertalen van de nu bekroonde romans.

Vallen is als vliegen van Manon Uphoff is bekroond met de Tzumprijs 2020. Het is, naast vele nominaties, de derde prijs voor die Uphoff met deze roman wint. Het werk kwam met een beurs van het Letterenfonds tot stand. De Tzumprijs bekroont de mooiste zin uit een boek dat in het voorgaande jaar is verschenen, het prijzengeld bestaat uit exact evenveel euro’s als de zin woorden telt; dit jaar 48 euro:

De longlist van de Boekenbon Literatuurprijs - opvolger van de AKO, de ECI en vervolgens de Bookspot Literatuurprijs - is bekendgemaakt. Uit meer dan 450 ingezonden titels selecteerde de jury vijftien boeken, zowel fictie als non-fictie. In die laatste categorie valt eigenlijk alleen Waagstukken van Charlotte Van den Broeck, dat tevens het enige prozadebuut op de lijst is. Genomineerd zijn in totaal vier vrouwen en elf mannen; twee Vlaamse en dertien Nederlandse auteurs. Tien titels op de longlist kwamen mede tot stand met een beurs van het Nederlands Letterenfonds:

Achttien titels zijn bekroond met een Zilveren Griffel of Penseel, de prijzen voor de best geschreven dan wel geïllustreerde kinderboeken van het afgelopen jaar, en maken daarmee ook kans op de Gouden Griffel en het Gouden Penseel. Twee titels zijn met dubbelzilver onderscheiden: Uit elkaar van Bette Westera en Sylvia Weve en Wat je moet doen als je over een nijlpaard struikelt van Edward van de Vendel en Martijn van der Linden.

Iduna Paalman heeft de Poëziedebuutprijs gekregen voor De grom uit de hond halen (Querido), zo is op 29 augustus bekendgemaakt in de Standaard; tegelijkertijd werd een interview met een videoportret van de dichter gepubliceerd. Haar debuutbundel werd eerder genomineerd voor de Ida Gerhardt Poëzieprijs en de C. Buddingh’-prijs, ze werd door de Volkskrant uitgeroepen tot ‘literatuurtalent van het jaar’ en ontving op basis van haar debuut een startersbeurs van het Letterenfonds.

Cees Nooteboom heeft, uit handen van de Oostenrijkse ambassadeur Heidemaria Gürer een hoge onderscheiding ontvangen voor zijn verdiensten op het gebied van kunst en wetenschap. Eerder ontving hij al de Oostenrijkse Staatsprijs, nu is zijn werk bekroond met het Oostenrijks erekruis voor wetenschap en kunst eerste klasse.

De Constantijn Huygens-prijs 2020 is toegekend aan Guus Kuijer voor zijn hele oeuvre. Dat is bekendgemaakt in het radioprogramma Kunststof (NPO 1). Aan deze prijs is een bedrag van €12.000 verbonden.

Henk Pröpper is benoemd tot Ridder in de Orde van Oranje-Nassau. Hij ontvangt deze koninklijke onderscheiding vanwege zijn bijdragen aan de literatuur, kunst en cultuur. Pröpper was ruim acht jaar, tot december 2011, directeur van het Nederlands Letterenfonds.

Irina Leek-Trofimova is met twee recente Russische vertalingen van Toon Tellegen, Is er dan niemand boos en Brieven aan niemand anders, genomineerd voor de shortlist van de Мастер-prijs.

Bette Westera en Sylvia Weve zijn de winnaars van de 33e Woutertje Pieterse Prijs 2020 met Uit elkaar, dat verscheen bij uitgeverij Gottmer. De uitgave kwam tot stand met een subsidie voor geïllustreerde kinder- en jeugdliteratuur.

De Herman de Coninckprijs 2020 is voor Eva Gerlach, voor haar bundel Oog, die in 2019 bij de Arbeiderspers verscheen. Oog is het derde deel van een drieluik, na Kluwen en Ontsnappingen . Voor het schrijven van dit drieluik ontving Gerlach beurzen van het Letterenfonds.

De Maatschappij der Nederlandse Letterkunde heeft de Lucy B. en C.W. van der Hoogtprijs 2020 toegekend aan Mirthe van Doornik voor haar debuut Moeders van anderen. Het is de tweede prijs waarmee haar roman wordt bekroond, in 2019 mocht Van Doornik de ANV Debutantenprijs van de lezersjury in ontvangst nemen. Ook ontving ze van het Letterenfonds op basis van dit boek een startersbeurs voor het schrijven van een tweede roman, en nam ze vorig jaar samen met haar redacteur Leon Doedens (Prometheus) deel aan het European Festival of the First Novel in Kiel, Duitsland.

Marieke Lucas Rijneveld heeft de Ida Gerhardt Poëzieprijs gewonnen met Fantoommerrie. Voor het schrijven van deze tweede bundel ontving Rijneveld een startersbeurs van het Letterenfonds.

De sectie Literair Vertalers van de Auteursbond heeft de Vertaalengel 2020 toegekend aan de organisatoren van de Vertalersgeluktournee: vertalers Andrea Kluitmann en Nicolette Hoekmeijer en Hanneke Marttin van het Nederlands Letterenfonds. De Vertaalengel wordt jaarlijks uitgereikt aan personen of instanties die zich verdienstelijk hebben gemaakt voor het vertaalvak in het algemeen of voor de positie van vertalers in het bijzonder.

De longlist van de International Booker Prize 2020 is bekendgemaakt. De avond is ongemak (The Discomfort of Evening) van Marieke Lucas Rijneveld, vertaald door Michele Hutchison, is een van de 13 genomineerde romans. De Engelse vertaling verschijnt op 19 maart bij Faber & Faber. De International Booker Prize bekroont jaarlijks een boek dat vertaald is in het Engels en gepubliceerd is in het Verenigd Koninkrijk of Ierland. Zowel de auteur als de vertaler wordt bekroond; zij delen de geldprijs van £50.000.

De shortlist voor de Woutertje Pieterse Prijs is bekend gemaakt. De prijs bekroont het beste kinder- of jeugdboek van het afgelopen jaar.

Dido Michielsen wint de Nederlandse Boekhandelsprijs 2020 voor Lichter dan ik (Hollands Diep). Haar debuutroman staat ook op de longlist van de Libris Literatuurprijs. Voor de totstandkoming van dit werk ontving ze een projectsubsidie van het Letterenfonds.

Spoken word artiest Elten Kiene is de winnaar van de Cultuurprijs Zuid-Holland 2020 van het Prins Bernhard Cultuurfonds. Kiene wint een geldbedrag van 15.000 euro en een trofee voor zijn geslaagde inspanningen om literaire programma’s voor een breed publiek toegankelijk te maken en (jonge) poëzieperformers te begeleiden.

Na zorgvuldig beraad heeft een vakjury besloten de Vondel Translation Prize toe te kennen aan Michele Hutchison voor haar Engelse vertaling van Stadium IV van Sander Kollaard (Van Oorschot), verschenen als Stage Four bij de Amerikaanse uitgeverij Amazon Crossing. De prijs wordt op 12 februari 2020 uitgereikt in Londen.

Ben je theaterauteur? Ging een van je teksten in première tussen 1 april en 31 december 2019? Dan kun je die tekst insturen voor de Toneelschrijfprijs 2020. Die bekroont elk jaar de auteur van het beste oorspronkelijk Nederlandstalige toneelwerk. Kinder- en jeugdtheater zijn nadrukkelijk inbegrepen.

Op de laatste dag van de Poëzieweek, 5 februari j.l., is de shortlist van de Grote Poëzieprijs bekendgemaakt. Vijf bundels, waaronder een debuut, geschreven door vier vrouwen en een man, maken kans op deze belangrijke bekroning. Aan de jaarlijkse Grote Poëzieprijs is een bedrag van 25.000 euro verbonden.

Bart Moeyaert, Iduna Paalman en Marieke Lucas Rijneveld zijn genomineerd voor de Ida Gerhardt Poëzieprijs 2020.

De Academie De Gouden Ganzenveer kent de Gouden Ganzenveer 2020 toe aan schrijver en programmamaker Abdelkader Benali. Hij ontvangt de prijs op donderdag 2 april a.s. in Amsterdam.

De C.C.S. Croneprijs is uitgereikt aan Maxim Februari, “een schrijver die een unieke plaats inneemt in de Nederlandse letteren”, aldus de jury. Aan deze driejaarlijkse oeuvreprijs is een bedrag van 10.000 euro verbonden. Tegelijkertijd zijn de jaarlijkse C.C.S. Crone-stipendia overhandigd aan de (aspirant-)schrijvers Jessica van Geel, Kalib Batta en Joep van Helden. Tot slot is de eerste Belle van Zuylenring, een „nieuwe internationale ereprijs”, uitgereikt aan schrijfster Chimamanda Ngozi Adichie.

Aai Prins is bekroond met de Letterenfonds Vertaalprijs 2019 vanwege haar uitmuntende Nederlandse vertalingen van Russische literatuur, waaronder vele klassiekers, en haar tomeloze inzet als ambassadeur tussen beide taalgebieden: als recensent, als reporter, en als docent. Prins ontving de prijs tijdens de Literaire Vertaaldagen, op vrijdag 13 december 2019 uit handen van juryvoorzitter Elly Schippers en Letterenfonds-directeur Tiziano Perez.

Vier vertalers zijn genomineerd voor de Vondel Translation Prize 2020. Deze tweejaarlijkse prijs van het Nederlands Letterenfonds bekroont de beste Engelstalige vertaling van een Nederlandstalig literair of cultuurhistorisch werk met een geldbedrag van € 5.000. De prijs wordt uitgereikt op 12 februari in Londen.

De Letterenfonds Vertaalprijs 2019 gaat naar Aai Prins, literair vertaalster Russisch-Nederlands. Hiermee wordt niet alleen de hoge kwaliteit van haar vertaaloeuvre maar ook haar inzet als cultureel ambassadeur bekroond. Aan de oeuvreprijs is een bedrag van 15.000 euro verbonden, de uitreiking volgt op vrijdag 13 december a.s.

Cees Nooteboom ontvangt op dinsdag 3 september een eredoctoraat van het University College London (UCL). Eerder mocht Nooteboom voor zijn bijzondere verdiensten als romancier, lyrisch poëet en essayist al eredoctoraten in ontvangst nemen aan de Katholieke Universiteit Brussel, de Radboud Universiteit Nijmegen en de Freie Universität Berlin. Daarmee was hij de eerste Nederlandse schrijver die buiten ons taalgebied deze eretitel kreeg.

Freek Mariën, Nico Boon, Hannah van Wieringen en Nima Mohaghegh & Saman Amini (i.s.m. Ward Kerremans, Yannick Jozefzoon en Werner Kolf) zijn dit jaar genomineerd voor de Toneelschrijfprijs. Die onderscheiding bekroont de beste Nederlandstalige theatertekst van het afgelopen seizoen. De prijs wordt dit jaar voor de 32ste keer uitgereikt. De jury koos 4 genomineerde teksten uit 64 inzendingen.