De Fonds voor de Letteren Vertaalprijzen 2009 gaan naar Nelleke van Maaren en Karol Lesman. De prijzen - van ieder 5.000 euro - zijn op vrijdag 11 december 2009 in Utrecht uitgereikt. Beide literair vertalers worden bekroond voor hun excellentie, durf en inzet. De jury bestond dit jaar uit Gerard Cruys, Mark Leenhouts (voorzitter) en Barber van de Pol.
Nelleke van Maaren (1941) wordt bekroond als vertaalster van in tijd, stijl en taal zo uiteenlopende schrijvers als Botho Strauss (7x), Leo Perutz (4x), Ernst Jünger, Heimito Von Doderer (2x), Mme De Staël en Sylvia Plath, en non-fictie, vooral op kunsthistorisch terrein. De jury prijst de “weloverwogen vertaalwijze” die uit haar werk spreekt. Samen met uitgeverij Atlas behoedde Van Maaren het werk van de Oostenrijkse Heimito von Doderer (1896-1966) voor de vergetelheid. De recent verschenen vertaling van zijn vuistdikke roman De Strudlhoftrappen werd ook in de pers lovend ontvangen: “een zegen dat Nederland beschikt over zo’n briljante vertaalster”, concludeerde Trouw. Van Maaren is sinds 1977 niet alleen actief als literair vertaalster uit het Duits, Engels en Frans, maar heeft zich daarbij als activist en initiator bijzonder ingezet voor het literair vertalen in het algemeen. Zo stond zij aan de basis van het Vertalershuis in Amsterdam (samen met Hugo Verdaasdonk, †2007) en van het Nederlands Literair Produktie- en Vertalingen Fonds. Als columniste voor het vakblad Filter beschreef ze zorgvuldig en geestig vele aspecten van het vertalerschap en bepleitte daarbij regelmatig nieuwe initiatieven zoals het mentoraatschap voor nieuwe generaties vertalers. Haar grote betrokkenheid blijkt bovendien uit de vele jury-, advies- en bestuursfuncties die ze heeft vervuld - onder andere binnen de Vereniging van Letterkundigen, de Nederlandse Taalunie, de LIRA en momenteel de VertalersVakschool.
Dankwoord van Nelleke van Maaren.
Karol Lesman (1951) is sinds 1979 actief als literair vertaler Pools, zowel van proza als poëzie. Hij is een vertaler die niet gladstrijkt, die het aandurft de stilistisch vaak complexe boeken als kunstwerken voor zichzelf te laten spreken. De onvermoeibare inzet en het initiatief waarmee hij deze taak op zich neemt maken hem voor de jury tot een cultureel ambassadeur pur sang. Direct vanaf het begin ging vertalen voor Lesman samen met het introduceren van schrijvers en oeuvres; hij publiceert erover in kranten en tijdschriften en introduceert regelmatig Poolse auteurs bij Nederlandse uitgeverijen. Daaronder opvallend veel jonge auteurs zoals Olga Tokarzcuk, Andrzej Stasiuk en Tomek Tryzna, wiens succesroman Meisje Niemand Lesman voor de wereld ontdekte. Hij stelde de bloemlezing Heb medelijden, tijd. Poolse poëzie van de twintigste eeuw samen en vertaalde onder meer poëzie van Tadeusz Różewicz, Anna Świrszczyńska en Nobelprijswinnares Wisława Szymborska, wier nieuwste bundel Hier een dezer dagen in vertaling van Lesman bij uitgeverij De Geus verschijnt. Ook verscheen deze maand op zijn initiatief de eerste Nederlandse vertaling van Wiesŀaw Mysliwśki, één van de belangrijkste levende Poolse schrijvers. Lesman introduceerde de epische roman, Over het doppen van bonen (uitgeverij Querido), in het Tijdschrift voor Slavische Literatuur als “een grote metafysische roman” van een ‘onthaast’ verteller.
Dankwoord van Karol Lesman.
Op www.literatuurplein.nl is een interview te vinden met Lesman, waarin hij vertelt over zijn Poolse vader - die in de Tweede Wereldoorlog als soldaat in Nederland belande - en over de vertaling van Over het doppen van bonen. Het video-interview werd gemaakt door Klaas en Iris Koppe.
18 december 2009:
Vandaag werd bekend dat aan Nelleke van Maaren ook de Oostenrijkse Staatsprijs voor vertalingen wordt toegekend. Van Maaren ontvangt deze oeuvreprijs voor haar vertalingen van Oostenrijkse schrijvers, in het bijzonder de werken van Leo Perutz en Heimito von Doderer (1896-1966). De prijsuitreiking zal in juni 2010 in het Robert Musil-Huis in Klagenfurt in het kader van het “Translatio”-Evenement plaatsvinden. Voor meer informatie over deze prijs kunt u contact opnemen met de Ambassade van Oostenrijk in Den Haag, met mevrouw Daria Bouwman.
