Vandaag vond de presentatie plaats van het speciale Nederlandse nummer van het literaire tijdschrift Inostrannaya literatura (Buitenlandse literatuur). Zoals de titel al zegt, is dit tijdschrift geheel gewijde aan wereldliteratuur. In de Sovjet tijdperk was het de enige bron van informatie over boeken van achter het IJzeren Gordijn.
Dichter Joseph Brodsky noemde Inostrannaya literatura ooit “het venster naar Europa, Amerika, Azië, Afrika en überhaupt naar alle werelddelen”. Nog steeds is het in Rusland een van de meest gelezen literaire tijdschriften. Voor het eerst in de 58-jarige geschiedenis van het tijdschrift is een geheel nummer gewijd aan de Nederlandse literatuur. De aanleiding hiervoor is niet alleen het Nederland-Ruslandjaar, maar ook de relatieve onbekendheid van Nederlandse literatuur in de ogen van de Russische lezer. Wanneer het gaat om Nederlandse cultuur is vooral de schilderkunst die bekend is bij de gemiddelde Rus, niet de literatuur. Daarin wil dit tijdschrift verandering brengen.
Het Nederlandse nummer heet “Zoektocht naar zichzelf”. De titel is gebaseerd op de gedachte dat Nederlandse auteurs in hun boeken, altijd nieuwsgierig zijn naar andere culturen, landen en standpunten. Ze beoordelen dat “andere” niet maar trachten het te begrijpen en te accepteren. Wanneer je het begrijpt, kun je ook jezelf beter begrijpen. Dit uitgangspunt staat volgens de samenstellers van het nummer aan de basis van de Nederlandse mentaliteit.
De presentatie werd gemodereerd door Pieter Waterdrinker, een in Moskou woonachtige Nederlandse auteur en journalist. In zijn toespraak tekende hij een historische schets van Nederlandse literatuur en somde hij een aantal belangrijke onderwerpen op die van belang zijn voor de Nederlandse schrijver van nu. Een andere journalist, Olaf Koens, vertelde over zijn nieuwe boek dat gaat over Kaukasus. Een fragment daarvan is gepubliceerd in Inostrannaya literatura. Herman Koch - die in Rusland met Franz Kafka wordt vergeleken - vertelde over zijn indrukken opgedaan tijdens dit korte bezoek aan Rusland. Hij weerlegde het algemeen heersende beeld van Rusland als een somber en ongezellig land, en noemde hij Rusland een mediterraan land.
Er werd nog een tijdje gediscussieerd over de betekenis van het Nederland-Ruslandjaar 2013. Volgens de journalist Olaf Koens is het niet gemakkelijk om met Rusland bevriend te zijn. Het afgelopen “vriendschapsjaar” met met veel spanningen over en weer is daarvan een goed bewijs. Toch laat de enorme hoeveelheid culturele evenementen die in het kader van dit jaar werden georganiseerd - inclusief deze literaire manifestatie - zien dat de vriendschap tussen de twee landen veel verder en dieper gaat dan alleen ‘politieke vriendschap’. De poëzie van Russische dichters op de muren in Leiden is daarvan een prachtig en tijdloos voorbeeld.
Meer informatie
