Het programma van de drieëntwintigste editie van de Literaire Vertaaldagen is bekend. Op de traditionele symposiumdag, op vrijdag 1 juli in de Rode Hoed in Amsterdam, gaan ervaren vertalers en anderen vanuit hun eigen specialisme in op het thema ‘Vertalen is een leven lang leren’. De symposiumdag kan dit jaar zowel live als online worden bijgewoond. Nieuw is ook dat er op zaterdag 2 juli maar liefst twintig workshops worden aangeboden, merendeels taaloverstijgend: van het vertalen van poëzie of straattaal tot strips of non-fictie, en van het pitchen van een nieuw vertaalproject tot slim zoeken op internet. De live workshops duren een dagdeel, u kunt op zaterdag dus naar eigen keuze een of twee workshops volgen. De inschrijving voor zowel de symposiumdag als de workshops is nu geopend. Als u wilt deelnemen aan een of meer workshops dient u zich uiterlijk in mei aan te melden.
Als literair vertaler moet je van alle markten thuis zijn en je een leven lang blijven ontwikkelen op de meest uiteenlopende gebieden. Een boek staat in een lange literaire traditie en is ingebed in een bepaalde historische, geografische, maatschappelijke, sociologische en psychologische context, waardoor elke tekst vraagt om kennis en begrip van veel meer dan alleen de brontaal. Vertalers kunnen hierbij terugvallen op hun eigen gereedschapskist, maar stuiten ook op onderwerpen waarvan ze weinig tot niets weten, of op specifiek jargon waarin ze niet thuis zijn. Bij elk nieuw project moeten vertalers bereid zijn om de lacunes in hun kennis aan te vullen. En dan zijn er nog de ‘blinde vlekken’, de kennis die vertalers ontberen zonder zich daarvan bewust te zijn: hoe kun je daar tegenwicht aan bieden?
Het voortdurend verwerven van nieuwe kennis en inzichten vraagt om een bijzondere, maar voor de meeste vertalers gelukkig bevredigende inspanning, die bovendien nog verder gaat dan alleen het vertaalde boek en ook betrekking heeft op de wereld daarachter. Kennis betekent macht, en ingewijd zijn in het boekenvak heeft een bepalende invloed op de positie van een vertaler in het literaire veld. Op de Vertaaldagen onderzoeken we het brede spectrum van terreinen waarin vertalers zich verdiepen om een literair werk recht te doen en de gereedschappen die hen daarbij helpen.
Programma symposium
vrijdag 1 juli: De Rode Hoed, Keizersgracht 102, Amsterdam
10.00 Ontvangst
10.30 Opening door Marije de Bie, coördinator Vertalershuis Amsterdam
10.45 Nico Groen Botanisten en zwarte kraaien ̶ over het vertalen van literaire non-fictie, in het bijzonder die over de natuur
11.20 Nisrine Mbarki Vertalen als leven ̶ vertalen is constant in beweging zijn
11.55 Entr’acte door Jan Pieter van der Sterre en Reintje Ghoos Citaten op straat
12.10 Gerd Busse Hoe je al vertalend een Nederland- en Belgiëdeskundige wordt
12.45 Lunch
14.00 Karina van Dalen-Oskam (Huygens ING) Verscholen verschuivingen en hoe ze te vinden ̶ hoe simpele software kan helpen vertaalvalkuilen te vermijden
14.35 Lynn Brown Understanding Sensitivity Reading
Jurriaan Rammeloo (KVB Boekwerk) Hoe zit het nu echt met diversiteit en inclusie?
15.35 Entr’acte door Daniëlle Zawadi Zeg vertalen is kunst van Sawako Nakayasu, vertaald door Heleen Oomen, Ton Naaijkens en Elies Smeyers in opdracht van Filter, tijdschrift over vertalen
15.50 Jos Vos Geen geheimen meer!
16.25 Uitreiking van de Nederlands Letterenfonds Vertaalprijzen 2021 en 2022 aan Josephine Rijnaarts en Veronika ter Harmsel Havlíková door Tiziano Perez, directeur van het Nederlands Letterenfonds
17.00 Borrel
Programma vertaalworkshops
zaterdag 2 juli: Amsterdams Lyceum, Valeriusplein 15, 1075 BJ Amsterdam
Er worden in totaal twintig verschillende workshops aangeboden, tien ochtendworkshops en tien middagworkshops. U kunt zich naar eigen keuze aanmelden voor één of twee workshops. Bij de ochtendworkshops is de lunch inbegrepen, bij de middagworkshops is de borrel inbegrepen.
Ochtend 10.00-12.00
1. Ton Naaijkens
Poëzie vertalen
Voor vertalers uit het Engels, Duits en Frans
2. Henrieke Herber
Vertalen met Gioia ̶ over de Young Adult-roman Eppure cadiamo felici van Enrico Galiano
Voor studenten en scholieren Italiaans
3. Lynn Brown
Sensitivity Reading Tools for Translation
Voor vertalers in en uit het Nederlands
NB voertaal is Engels
4. Ewoud Sanders
Slimmer zoeken op internet
Voor vertalers in en uit het Nederlands
5. Suzanne Holtzer en Nienke Beeking
Verbeelding ̶ de vertaler als redacteur
Voor vertalers in en uit het Nederlands
6. Andrea Kluitmann
Het podium op ̶ hoe presenteer ik mezelf als literair vertaler?
Voor vertalers in en uit het Nederlands
7. Dieter Van Tilburgh
10.000 tekstballonnen ̶ een inleiding tot stripvertalen
Voor vertalers Frans-Nederlands
8. Gerd Busse
Vertalen wat er staat? ̶ over valstrikken en uitdagingen bij het vertalen in en uit het Duits
Voor vertalers Nederlands-Duits en Duits-Nederlands
9. Peter Bergsma
Oefening baart kunst ̶ over het vertalen van een oeuvre
Voor vertalers in en uit het Nederlands
10. Mattho Mandersloot, Helen Zwaan en Anne Sluijs
Wat is jouw volgende stap? ̶ loopbaanadvies voor literair vertalers
Voor vertalers in en uit het Nederlands
Middag 14.00-16.00
1. Guido van de Wiel
Ruimte zoeken in teksten met een vormbeperking ̶ aan de slag met lipogrammen
Voor vertalers in en uit het Nederlands
2. Lisa Thunnissen
Vloeken in het Mexicaans ̶ over De cowboykampioen van Aura Xilonen
Voor studenten en scholieren Spaans
3. Kristen Gehrman
‘Let’s just tighten that up a bit’ ̶ de vertaler als tussenpersoon in het inhoudelijke en stilistische redactieproces
Voor vertalers Nederlands-Engels
4. Arlette Ounanian
Vertalers als zeer oplettende lezers ̶ over Vallen is als vliegen van Manon Uphoff
Voor vertalers Nederlands-Frans
5. Lynn Brown
Sensitivity Reading Tools for Translation
Voor vertalers in en uit het Nederlands
NB voertaal is Engels
6. Edo van Santen
Pitch je volgende vertaling!
Voor vertalers in en uit het Nederlands
7. Rokus Hofstede
Zing je moerstaal ̶ over taalvariatie
Voor vertalers Frans-Nederlands
8. Khalid Mourigh
Ewa faka G ̶ hoe vertaal je straattaal?
Voor vertalers in en uit het Nederlands
9. Tjadine Stheeman en Ariane Schluter
Op het lijf geschreven – identificatie met toneel- en romanpersonages
Voor vertalers in en uit het Nederlands
10. Nico Groen
(Niet) weten wat je (niet) weet: non-fictie vertalen
Voor vertalers Engels-Nederlands
Aanmelding en kosten symposium en workshops
Symposiumdag vrijdag 1 juli 2022
Voor de symposiumdag kunt u zich aanmelden tot maandag 27 juni, of zolang er plaats is.
Kosten live deelname symposiumdag, inclusief lunch en borrel: € 35
U kunt de symposiumdag ook gratis online meemaken. Hiervoor wordt u vriendelijk verzocht zich aan te melden via het inschrijfformulier hieronder. Online deelname houdt in enkel luisteren en kijken, er is geen interactie mogelijk met de sprekers of met de live deelnemers. De livestream zal te zien zijn via deze link.
Workshopdag zaterdag 2 juli 2022
Voor de workshopdag kunt u zich aanmelden tot woensdag 1 juni. Voor de workshops geldt een maximum aantal deelnemers, en bij overinschrijving zal geselecteerd worden op volgorde van aanmelding. Op het inschrijfformulier kunt u desgewenst een tweede/reserve keuze voor de workshops aangeven. Na Pinksteren, in de week van 7 t/m 10 juni 2022 ontvangt u de bevestiging van deelname, informatie over de betreffende workshop(s) en eventueel voor te bereiden opdrachten.
Kosten deelname workshopdag:
gehele dag, inclusief lunch en borrel: € 35
enkel een workshop in de ochtend, inclusief aansluitende lunch: € 20
enkel een workshop in de middag, inclusief aansluitende borrel: € 20
Uiteraard kunt u zich ook aanmelden voor de symposiumdag + 1 of 2 workshops!
Inschrijfformulier
Het digitale inschrijfformulier vindt u op de website van het Vertalershuis Amsterdam: vertalershuis.nl/vertaaldagen/2022
Dank
De Literaire Vertaaldagen worden financieel mogelijk gemaakt door het Lira Fonds, het Vertalershuis Amsterdam / Nederlands Letterenfonds, Literatuur Vlaanderen, het Expertisecentrum Literair Vertalen en de Auteursbond.
De praktische organisatie is in handen van het Vertalershuis Amsterdam.
‘Vertalen is een leven lang leren – welke kennis ligt binnen en buiten het bereik van een literair vertaler?’