nieuws

Rijneveld en Hutchison bekroond

International Booker Prize voor The Discomfort of Evening

28 augustus 2020

Voor het eerst heeft een Nederlandse roman de International Booker Prize in de wacht gesleept. The Discomfort of Evening (Faber & Faber) van schrijver Marieke Lucas Rijneveld en vertaler Michele Hutchison kreeg afgelopen woensdag (26 augustus) de prestigieuze prijs toegekend. Marieke Lucas Rijneveld is de eerste debutant en de jongste schrijver ooit die deze prijs wint.

Juryvoorzitter Ted Hodgkinson maakte de winnaar via een livestream bekend. Hij prees het taalgebruik van Rijneveld, dat met grote fijngevoeligheid is vertaald door Michele Hutchison:

“Through pungent comedy and the sheer poetry of its perceptions, Marieke Lucas Rijneveld’s The Discomfort of Evening is a work of spellbinding beauty, translated with truly breathtaking sensitivity by Michele Hutchison. […] In truth, this book astounded us all when we first enountered it in the judging process and our fascination has only deepened on a second and third reading.”

De jury koos The Discomfort of Evening als winnaar uit een selectie van 124 boeken uit 30 talen. Hodgkinson merkte op dat hoewel de hele shortlist exceptioneel was, de jury unaniem was in haar lof voor het “viscerale en virtuoze” boek van Rijneveld en Hutchison.

De shortlist bestond naast The Discomfort of Evening uit de volgende titels: The Enlightenment of the Greengage Tree van Shokoofeh Azar (Farsi-Iran) en een anonieme vertaler (Europa Editions), The Adventures of China Iron van Gabriela Cabezón Cámara (Spaans-Argentinië), vertaald door Iona Macintyre en Fiona Mackintosh (Charco Press), Tyll van Daniel Kehlmann (Duits-Duitsland), vertaald door Ross Benjamin (Quercus), Hurricane Season van Fernanda Melchor (Spaans-Mexico), vertaald door Sophie Hughes (Fitzcarraldo Editions), en The Memory Police van Yoko Ogawa (Japans-Japan), vertaald door Stephen Snyder (Harvill Secker).

In haar reactie op het winnen van de prijs riep Hutchison lezers op hun horizon te verbreden door meer vertaalde literatuur te lezen:

‘Translations open up windows onto other worlds, allowing us to see into other places and other people’s minds. Now, when it is no longer possible to travel like we used to, we should travel by reading books. Each of the books on the shortlist deserved to win, so please don’t only read The Discomfort of Evening; read them all.’

In het radioprogramma Nieuws en Co prees Rijneveld het werk van Hutchison: ‘Het was wel gek om het uit handen te geven, maar ze is echt heel dicht bij het verhaal gebleven. De poëzie van het boek, het ritme; dat is voor een vertaler natuurlijk belangrijk om dat zo goed mogelijk te behouden. Dat heeft Michele enorm goed gedaan.’ Over het winnen van de prijs merkte Rijneveld op ‘zo trots [te zijn] als een koe met zeven uiers’.

Het succes van dit Nederlandse boek past in een bredere trend; al langer is er sprake van een groeiende aandacht voor Nederlandse literatuur. Zo waren in recente jaren ook De brief voor de koning van Tonke Dragt (vertaald door Laura Watkinson voor Pushkin Press, 2013), De Avonden van Gerard Reve (vertaald door Sam Garrett voor Pushkin Press, 2016) en De meeste mensen deugen van Rutger Bregman (vertaald door Elizabeth Manton en Erica Moore voor Bloomsbury, 2019) erg succesvol in het Verenigd Koninkrijk. Lampje van Annet Schaap (vertaald door Laura Watkinson voor Pushkin Press) is ook in het Engelse taalgebied een bestseller en haalde dit jaar de shortlist van de Carnegie Medal. Vorig jaar stond De dood van Murat Idrissi van Tommy Wieringa (vertaald door Sam Garrett voor Scribe) op de longlist van de International Booker Prize.
Deze trend wordt gesteund en gestuwd door het Nederlands Letterenfonds met de campagne New Dutch Writing

The Discomfort of Evening

The Discomfort of Evening neemt de lezer mee naar een beklemmend protestants milieu. Het verhaal draait om de tienjarige Jas, wiens broer door het ijs is gezakt en verdronken is. De familie is in diepe rouw, en Jas probeert door vreemde rituelen om te gaan met het verlies; zo heeft ze sinds het overlijden van haar broer haar jas niet uitgetrokken. Via expliciete en soms gruwelijke details beleeft de lezer haar wanhoop en haar verlangen om gered te worden.

Rijneveld debuteerde in 2015 als dichter met Kalfsvlies, dat de C. Buddingh’ prijs won. Vorig jaar volgde de bundel Fantoommerrie, die werd bekroond met de Ida Gerhardt-prijs. De avond is ongemak is Rijnevelds eerste roman. Het boek verscheen in 2018 bij Atlas Contact en was een bestseller in Nederland.

De avond is ongemak verscheen in maart in Engelse vertaling door Michele Hutchison bij Faber & Faber. Inmiddels zijn de vertaalrechten in meer dan 20 talen verkocht, waaronder het Arabisch, Duits, Koraans, Turks, en Zweeds.

Over de prijs

De International Booker Prize wordt jaarlijks uitgereikt aan een boek dat in Engelse vertaling in het Verenigd Koninkrijk of Ierland is gepubliceerd. De prijs bekroont zowel de schrijver als de vertaler; zij delen de geldprijs (£ 50.000). Eerder werden Harry Mulisch, Stefan Hertmans en Tommy Wieringa genomineerd voor de longlist; de shortlistnominatie en de winst van The Discomfort of Evening zijn primeurs in de Nederlandse literatuur.

The Discomfort of Evening in de pers

Meer informatie

Nieuws