Het Nederlands Letterenfonds is op de Leipziger Buchmesse te vinden in Hal 4, stand C 303. Daarnaast wordt zowel op de beurs als in de stadonder de titel Leipzig am Meer een uitgebreid programma gepresenteerd rondom de Nederlandse literatuur. Twaalf Nederlandse auteurs presenteren er de veelal eerste Duitse vertaling van hun werk. Ook is er een literatuurbioscoop met trailers, schrijversportretten, poëzie en jeugdfilms.
Met meer dan twintig evenementen presenteert Leipzig am Meer een gevarieerde dwarsdoorsnede van de jongste literatuur uit Nederland. Op de verschillende podia wordt aandacht besteed aan nieuwe romans, verhalen, non-fictie en kinder- en jeugdliteratuur. In het middelpunt staan twaalf auteurs die veelal voor het eerst in het Duits zijn vertaald. Hierbij is de jongere generatie goed vertegenwoordigd. De Nederlandse schrijvers zullen in gesprek gaan met andere Europese auteurs. Zo is er de talkshow Das Blaue Sofa, de serie Jüdische Lebenswelten, de verschillende fora op het beursterrein en het programma-onderdeel Halle liest.
De Nederlandse ambassade biedt met Zwischenstopp Berlin (tussenstop Berlijn) twee dagen voor de beurs een voorproefje van de evenementen.
Ruud Koopmans © David Ausserhofer / Rutger Bregman © The Correspondent Sanne Blauw © Willeke Michiels / Pieter Waterdrinker © Julia Klotchkova
Programmaoverzicht
Veel van de in Leipzig voorgestelde boeken zijn sterk beïnvloed door recente politieke gebeurtenissen en maatschappijvisies. Zo heeft de gerenommeerde socioloog Ruud Koopmans een baanbrekende analyse gemaakt van de huidige stand van zaken in de islamitische wereld (Het vervallen huis van de islam, in het Duits: Das verfallene Haus des Islam, C.H. Beck). Op 12 maart behandelt hij in vier bijeenkomsten de vraag hoe de huidige impasses kunnen worden doorbroken. Op dezelfde dag is een van de bekendste jonge denkers van Europa, Rutger Bregman, te gast in een prominent bezette Blaue Stunde, waar hij deelneemt aan een gesprek onder Europese schrijvers. Hij toont nieuwe perspectieven om de wereld te verbeteren, met zijn geloof in de fundamentele goedheid van de mens (De meeste mensen deugen, in het Duits: Im Grunde gut, Rowohlt). En in deze tijden van fake news geeft Sanne Blauw op 10 maart bij de Zwischenstopp Berlin, en op 12 maart in het Literaturhaus Halle, nuttige tips over hoe wij onze interpretatie van de wereld kunnen terugveroveren op de talloze cijfers die ons omringen (Het bestverkochte boek ooit, in het Duits: Der größte Bestseller aller Zeiten, DVA)
Daan Heerma van Voss © Laila Cohen / Marga Minco © Th. Doebele
Daan Heerma van Voss en Ruslandcorrespondent Pieter Waterdrinker reizen in hun autobiografische boeken door Europa en haar geschiedenis. De wonderlijke anekdotes van Waterdrinker (Tsjaikovskistraat 40, in het Duits: Tschaikowskistraße 40, Matthes & Seitz) worden ook gepresenteerd bij de Zwischenstopp Berlin (10 maart) en in het Haus des Buches (14 maart). Waterdrinker vermengt de geschiedenis van zijn tweede vaderland met persoonlijke ervaringen, wat resulteert in een kleurrijke vorm van maatschappijkritiek. De impressies die Daan Heerma van Voss optekende over zijn bezoek aan Auschwitz (Een verlate reis, in het Duits: Eine verspätete Reise, Büchergilde Gutenberg) worden op 12 maart besproken in het Literaturhaus Halle. Hiermee wordt tevens een brug geslagen naar het lot van de Nederlandse Joden in de Tweede Wereldoorlog, zoals beschreven door Marga Minco (Het bittere kruid / Een leeg huis, in het Duits: Das bittere Kraut / Ein leeres Haus, Arco). Op 14 maart bespreken auteur Heerma van Voss en Victor Schiferli (Nederlands Letterenfonds) in de serie Jüdische Lebenswelten het werk van deze belangrijke schrijfster die op 31 maart haar honderdste verjaardag viert.
Rob van Essen © Henri Verhoef / Gerwin van der Werf © Fjodor Buis Thomas Verbogt © Quintalle Nix / Peter Zantingh © Foto: Maurice Haas © Diogenes Verlag
Enkele nieuwe romans van in Nederland veel gelezen, maar in Duitsland nog relatief onbekende schrijvers hebben thema’s als ouderdom, herinnering, de dood en de zin van het leven. Met droge humor beschrijft Rob van Essen een roadtrip van twee mannen van zestig, die tegelijk een reis naar het verleden is waarbij een zoon na de dood van zijn moeder de balans van zijn leven opmaakt (De goede zoon, in het Duits: Der gute Sohn, homunculus). Op 14 maart wordt in het Haus des Buches aandacht aan dit boek besteed, evenals op verschillende beursfora. Ook de hoofdpersonen van Gerwin van der Werf gaan op weg (Een onbarmhartig pad, in het Duits: Der Anhalter, S. Fischer). Tijdens een tocht door IJsland dreigt een geheimzinnige lifter het fragiele evenwicht binnen een reizend gezin te verstoren. De Duitse vertaling van dit boek wordt op 12 maart gepresenteerd in het Literaturhaus Halle, en op 13 maart samen met werk van Thomas Verbogt en Peter Zantingh in het UT Connewitz. De roman van Verbogt (Als de winter voorbij is, in het Duits: Wenn der Winter vorbei ist, Oktaven) draait om de kwestie waar het in het leven uiteindelijk op aankomt: realiteit of waarheid. Ook stelt de uitgeverij dit boek en de auteur voor op verschillende beursfora. Peter Zantingh verweeft de verhalen van vijf mensen die zijn getroffen door de plotselinge dood van de levenslustige Mattias. Wat blijft er van ons over als we er niet meer zijn? (Na Mattias, in het Duits: Nach Mattias, Diogenes). Ook van dit boek heeft de uitgeverij op 13 maart nog meer presentaties op de beurs gepland.
Annet Schaap © Bonnita Postma / Mies van Hout © galerietje.com
Ook te gast op de boekenbeurs van Leipzig zijn twee sterren van de Nederlandse kinderliteratuur: Annet Schaap (Lampje, in het Duits: Emilia und der Junge aus dem Meer, Thienemann) en Mies van Hout (Van 1 tot 10, in het Duits: Von 1 bis 10, Aracari). Beide auteurs zijn al decennia lang gerenommeerde illustratoren van honderden kinderboeken. Annet Schaap vervulde een lang gekoesterde droom met haar eerste kinderboek, dat in Nederland meteen een groot succes werd. Van Heute bin ich (in het Nederlands: Vrolijk) van Mies van Hout werden meer dan 25.000 exemplaren verkocht en ook haar nieuwe boek is aandoenlijk en kleurrijk - en bovendien buitengewoon geschikt om kinderen getallen te leren.
Beelden uit de poëziefilm Hate for Sale van Anna Eijsbouts (bekroond op het Zebra Poetry Film Festival 2018) © Anna Eijsbouts. Te zien in de literatuurbioscoop (Literatur-Kino) op de stand van het Nederlands Letterenfonds (hal 4, C 303)