De Christoph Martin Wieland Vertaalprijs - 12.000 euro groot - wordt dit najaar uitgereikt aan Eva Schweikart voor haar Duitse vertaling van Lampje. De roman van Annet Schaap verscheen onder de titel Emilia und der Junge aus dem Meer bij Thienemann Verlag. Voor het eerst gaat de tweejaarlijkse prijs, die sinds 1979 steeds in een ander genre wordt uitgeloofd, naar de vertaling van een kinderboek.
De vertaling kwam deels tot stand in het Vertalershuis Amsterdam, een onderdeel van het Nederlands Letterenfonds, waar Schweikart in 2017 enkele weken verbleef.
“Annet Schaaps sprookjes- en fabelachtige roman voor lezers vanaf 10 jaar haakt in op de betoverende werelden van Hans Christian Andersen en brengt zeemotieven samen met de Zeerover Jenny-achtige zelfverzekerdheid van haar jonge heldin. Emilia is een personage dat op een inspirerende wijze staat voor menselijkheid, tolerantie en verscheidenheid.
Voor de eenzaamheid, ontberingen en de schijnbare uitzichtloosheid van haar protagonist, de dochter van een vuurtorenwachter, hanteert Annet Schaap in het Nederland een bondige, heldere toon die door de roman heen uitwaaiert tot een veelvoud aan stemmen en die net als de hoofdpersoon, aldoor volwassener en zekerder wordt. Deze toon, de stemming en de sfeer zijn essentiële kenmerken van de roman.
De vertaler zag zich voor de taak gesteld om voor het hele koor een geschikte stem te vinden en de beschreven sfeer even verschillend, onverbiddelijk en bondig in het Duits weer te geven. Eva Schweikart is hier op meesterlijke en gedurfde wijze in geslaagd. Haar Duitse tekst is aanvankelijk beklemmend, intens en sober, daarna hoopvol sprankelend en sprookjesachtig magisch zoals het origineel. De sfeer overtuigt, nergens vermoedt de lezer een vertaling, nee, hij leest een knap en veelstemmig Duits verhaal.”
Zo schrijft de vijfkoppige jury, die bestond uit vertalers Friederike Buchinger, Andreas Jandl en Tobias Scheffel, germanist Jutta Heinz en cultuurjournalist Lothar Schröder, in haar toelichting. En ze concludeert tot besluit van het juryrapport: “Met zo’n indrukwekkende, soevereine vertaalprestatie kon de jury niet anders dan de Christoph Martin Wieland Vertaalprijs 2019 unaniem toekennen aan Eva Schweikart.”
Foto: copyright Roeland Fossen
Eva Schweikart is een gerenommeerd redacteur en vertaler, onder meer van Nederlandstalige kinder- en jeugdliteratuur. Ze heeft meer dan honderd vertalingen op haar naam staan, van Paul Biegel en Kristien Dieltiens, via Sjoerd Kuyper en Simone van der Vlugt tot Ivo de Wijs en Debora Zachariasse. Een overzicht van haar vertaaloeuvre is te vinden in onze vertalingendatabase.nl.
Lampje, de debuutroman van Annet Schaap (Querido) die met vrijwel alle belangrijke prijzen werd bekroond, is of wordt in tien talen vertaald, veelal met ondersteuning van het Letterenfonds.
Meer informatie is te vinden op de website van de initiatiefnemer van deze prijs, de Freundeskreis zur Förderung literarischer und wissenschaftlicher Übersetzungen e.V.. Het prijzengeld van 12.000 euro wordt beschikbaar gesteld door het Ministerie voor Kunst en Wetenschap in Baden-Württemberg. De Christoph Martin Wieland Stichting zal op 7 november de prijs uitreiken in Biberach, de geboortestad van de naamgever.
Elders, maar ook relevant:
- Eva Schweikart over het vertalen van Kelderkind van Kristien Dieltens op de website van Athenaeum Boekhandel.
indrukwekkende en soevereine vertaalprestatie