Zes Nederlandstalige schrijvers veroveren Engeland
Tussen Shakespeare en Savile
Pieter Steinz – 21 januari 2013
‘St. Agnes’ Eve – Ah, bitter chill it was,’ dichtte John Keats in zijn romantische meesterwerk ‘The Eve of St Agnes’. En alsof de duvel ermee speelde: in de week voorafgaand aan het feest van Sint Agnes (21 januari) maakten zes Nederlandse en Vlaamse schrijvers in de bittere kou een tournee door Engeland.
Judith Van Istendael, Lieve Joris, Herman Koch, Ramsey Nasr, Peter Terrin en Chika Unigwe reisden van Oxford naar Birmingham naar Liverpool naar Sheffield naar Norwich naar Londen, en traden op in boekwinkels, kerken en theaters. Er viel sneeuw, zowel natte als droge, en overal was het koud – in de trein, in de restaurants en vooral in de venues waar werd opgetreden. Maar de karavaan trok verder en zich er niets van aan.
Als vertegenwoordiger van het Letterenfonds – samen met het Vlaams Fonds voor de Letteren, Flanders House en de Nederlandse Ambassade in het Verenigd Koninkrijk financiers van de tour – heb ik twee dagen van High Impact: Literature from the Low Countries meegemaakt. Ik was bij de avonden in Sheffield (stad van staal en The Full Monty) en Norwich (een Anton Pieckachtig stadje in East Anglia), en kreeg twee keer een volledig ander programma te zien. Niet omdat de samenstelling van de schrijversbent verschilde, hoewel Geert Mak als cherry on the cake werd ingezet in Norwich (en Londen), maar omdat organisator en moderator Rosie Goldsmith besloten had om iedere avond andere interviews te houden.
In St George’s Church in Sheffield, een onderdeel van de universiteit, waren de schrijvers in drie paren verdeeld die achter elkaar geïnterviewd werden. Het honderdkoppige publiek, dat voor een deel bestond uit de studenten Nederlands die eerder op de dag workshops bij de High Impactschrijvers hadden gevolgd, kreeg onder meer een spannend gesprek tussen Peter Terrin en Herman Koch te zien over het nut van vertalingen (Koch: “it’s always a privilege to read my books in translation”), waaruit onder meer bleek dat in The Dinner om onnaspeurlijke redenen de laatste hoofdstuktitel, ‘Fooi’, was verdwenen. Ook gingen beide schrijvers in discussie met de moderator over de vraag of er tegenwoordig minder seks in Nederlandstalige boeken zit dan vroeger. Waarbij Terrin tot verbazing van zijn lezers onderstreepte dat er in (zijn enige vertaalde roman) The Guard juist veel seks zit.
Over seks gesproken: een dag later schokte Herman Koch in het Norwich Arts Centre het dertigtal Engelse bezoekers dat het negatief weeradvies had getrotseerd met een deadpan getimede grap, die naar zijn eigen zeggen al vier dagen had liggen rijpen. Pratend over de beroemde, Engelstalige Jiskefet-sketch over een onbegrijpelijke sport verklaarde hij zijn liefde aan Britse sport- en natuurprogramma’s. “De kijker hoort de rustgevende stem van David Attenborough of Jimmy Savile en weet dat hij in goede handen is.” Het was inmiddels een running gag, want een dag eerder had Ramsey Nasr al gezegd dat een Nederlandse opvoeding heel iets anders is dan ‘an English education between Shakespeare and Savile.’
Hoewel de barre weersomstandigheden vooral in Liverpool en Norwich zorgden voor bescheiden gevulde zalen, waren de gesprekken levendig, de voordrachten verbluffend en de boekverkopen goed. In Sheffield was er zelfs een bezoeker die na de drie keer twee gesprekken tegen de directeur van het Nederlandse programma aan de Universiteit van Sheffield, Henriette Lauwerse, zei dat deze avond hem ertoe zou zetten om Nederlands te gaan leren. En toen moest de uitverkochte slotavond in de Londense Tabernacle nog komen.
- lees ook de Engelstalige blogs van Michele Hutchison
