Boek

Nemen wij dan samen afscheid van de liefde

Een treffend tijdsbeel van de jaren negentig

De titel Nemen wij dan samen afscheid van de liefde van de debuutroman van Paul Baeten Gronda verwijst naar de openingszin van de celebrant bij de begrafenisplechtigheid van de broer van de verteller: ‘Nemen wij dan samen afscheid van Roy Venkenray’. Roy is in een absurd ongeval betrokken geraakt, en is gestorven na enkele dagen in een coma te hebben gelegen. Als de andere gezinsleden zich meer verantwoordelijk hadden getoond, had hij misschien nog kunnen worden gered. Maar moeder Millie en vader Staf waren ieder voor zich gepreoccupeerd met andere partners, in een poging hun onvervulde verlangens alsnog te realiseren, en broer Gertjan probeerde een bedenkelijk kunstenaarsbestaan uit.

Verteller Max Eugène Venkenray spreidt zijn verhaal over drie dagen, te beginnen bij ‘eergisteren’, de dag dat hij eenentwintig werd. Hij noemt zich enigszins minderwaardig een ‘emotionele kabouter’ en een ‘binnenvetter’ en hij stelt zich wat apart op van de grote stroom van het leven, tevreden met ‘oppervlakkige flitsjes van prêt-à-porter-geluk’. Met de erfenis van zijn grootvader heeft hij zijn intrek genomen in een hotelkamer, en hij verdeelt zijn tijd tussen zijn baan als aircomonteur, een vage vriendin en een vriend Jimbo, een fan van metalbands. Max’ luchtige, ironische, treffende verteltoon spreekt aan van op de eerste bladzijde en laat je niet meer los. Pittige formuleringen, humoristische kronkels en onverwachte links van verhaalelementen zitten gevat in precies gedoseerd cynisme. Vader Staf heeft geprobeerd zijn onvoldaanheid te expliqueren aan zijn zoon, en nu is Max’ relaas doordrongen van de afwijzing van het leven van de burgerlijke middenklasse en meerbepaald van de levenswijze van zijn ouders. Maar Max’ abstinentie krijgt een dramatische diepgang als zijn vader in het tweede deel, ‘gisteren’, uit een raam springt en een jaar na zijn zoon Roy in het ziekenhuis belandt. Hij heeft brieven aan zijn vrouw en zijn zoons achtergelaten, en die brengen Max ertoe zijn oordeel te herzien: ‘de kans bestond dat hij gewoon een wat ongelukkige romanticus was’. Met zijn verzoenende geschreven antwoord komt Max echter te laat in het ziekenhuis aan.

Max’ afwijzing van ‘het lelijke spel waarin je belandt na een zekere leeftijd’, een ‘spel’ dat hem tegelijk afstoot en onontkoombaar lijkt, roept herinneringen op aan Holden Caulfield in The catcher in the rye van J.D. Salinger. Naarmate het onderliggende drama van de verhoudingen binnen het gezin geprofileerd raakt, krijgt de cynische humor van Max daarbij een erg dubbelzinnige ondertoon: zijn afwijzende houding verbergt een grote hunker naar intimiteit, met sarcasme probeert hij de melancholie de pas af te snijden, en met zijn overmoedig gekozen eenzaamheid probeert hij zijn woede en verdriet toe te dekken. Met Nemen wij dan samen afscheid van de liefde presenteert Paul Baeten Gronda de lezer tegelijk een treffend tijdsbeeld van de jaren negentig en een zeer aansprekend persoonlijk relaas van een emotioneel beklijvend personage, opgediend als humor waarmee men toch nog blijft lachen.

Details

Nemen wij dan samen afscheid van de liefde (2008). Fictie, 208 pagina's.

Uitgeverij

De Bezige Bij

Van Miereveldstraat 1
NL - 1071 DW Amsterdam
Netherlands
Tel: +31 20 305 98 10
Fax: +31 20 305 98 24

E-mail:
[email protected]
Website:
http://www.debezigebij.nl

lees meer