Hij is stervende. Zijn werk (hij was locatiescout) is hem afgepakt. Het enige wat hem nog rest, zijn pijnstillers en de herinneringen aan zijn overleden minnaar, tot aan het moment van zijn zelfgekozen en serene dood.

En dan dient zich een gelegenheid aan om toch nog één keer bruikbaar te zijn. Een onbekende biedt hem een flinke smak geld, om een schijnhuwelijk af te sluiten met zijn vriendin, de Afrikaanse asielzoekster Tamara. Maarten aarzelt, maar niet lang.

Lanoye vertelt in acht hoofdstukken het verhaal vanuit het perspectief van Maarten Seebregs. Als oud-locatiescout bekijkt Maarten de wereld alsof hij door de lens van een camera tuurt. Dat maakt van Het derde huwelijk een zeer filmische roman.

Elk hoofdstuk is één scène. De ontmoeting met Tamara. De dag waarop ze bij Maarten intrekt. Het eerste bezoek van de controleurs van de Dienst Vreemdelingenzaken. Een bezoek aan Maartens vader: vroeger hardvochtig, zacht geworden met de jaren. Het huwelijk (mét kus voor het altaar). Een handgemeen met allochtone jongeren in een drukke winkelstraat. En het moment waarop de zaken uit de hand lopen: als een tweede asielzoeker bij Maarten intrekt. Volgens Tamara is Phillip haar broer, maar Tamara is niet gebarsten van haar eerste leugen.

Het boek leest het als een intense tragi-komedie, gepeperd met kritiek op de homobeweging, de verkleutering van de televisie, de kleinburgerlijkheid binnen een hippe stadswijk, enz. Niets is veilig voor Maartens spot en niets in deze roman is mooier dan Maartens herinneringen aan zijn gestorven minnaar. Maarten blijkt een begenadigd kankeraar te zijn en een ervaren beoefenaar van zwarte humor. Lanoye balanceert voortdurend tussen slapstick en drama, tussen column en opera.

Maar Lanoye heeft ook een uiterst actuele roman geschreven. Aftakeling, migratie, de toekomst van Europa, problemen met migrantenjongeren, racisme: het zijn onderwerpen die niet uit de kranten zijn weg te slaan. Slogans weet hij te vermijden, zelfs wanneer Maarten en Tamara in een tram uitgescholden worden door migrantenjongeren. Naarmate de ruzie vordert, worden de agressors langzaamaan menselijk en even tragisch als hun slachtoffers.

Het derde huwelijk is een met veel schwung geschreven pageturner. Lanoye vergast de lezer op heerlijk tegendraadse definities waarmee al zijn recente proza gekruid is, zoals “Migratie is ook maar een vorm van darwinisme.”