De arkvaarders
Adembenemende vertelling
Anne Provoost zocht voor haar recente roman De arkvaarders inspiratie in het Bijbelse verhaal van de zondvloed. Hoofdpersoon Re Jana trekt met haar familie weg van de stijgende vloedlijn in de moerasgebieden naar de woestijn, waar naar verluidt het grootste vaartuig aller tijden wordt gebouwd. Het lijkt een onzinnige onderneming, maar Re Jana’s vader kan als botenbouwer de bouwheer en zijn drie zonen van zijn kunde overtuigen en hij vindt er een nieuw onderkomen voor zijn familie. Tussen Re Jana en de jongste zoon Cham groeit een verboden liefde.
Naarmate het werk vordert rijzen er steeds meer vragen en de bouwheer kan niet langer verzwijgen dat het vaartuig niet voor iederen, maar slechts voor alle diersoorten en een schare uitverkoren mensen bestemd is. Als de zondvloed inderdaad komt wil iedereen aan boord gaan, maar dat wordt hardhandig verhinderd. Met de hulp van Cham kan Re Jana als verstekeling mee. Het leven op de ark is erg zwaar en gevaarlijk. Wisselende machtsverhoudingen, verraad en afwijzing, rampen en ten slotte hongersnood dreigen de arkvaarders fataal te worden. Maar dan strandt de ark en kan Re Jana’s zoon in een nieuwe - maar niet betere - wereld de stamvader van een nieuw geslacht worden.
Anne Provoost boeit de lezer met een kroniek van snel opeenvolgende gebeurtenissen in een rustig groeiend verhaal, met beeldende taferelen die de fantasie sterk aanspreken. Daartoe hanteert ze een sobere en afstandelijke, lichtjes gedragen stijl die hier en daar een beetje Bijbels aandoet. Ze volgt het Bijbelse verhaal niet helemaal getrouw: ze voegt er nieuwe personages aan toe en vooral legt ze eigentijdse persoonlijke accenten. Zo confronteert ze de menselijke en solidaire cultuur van het moerasvolk waar Re Jana uit stamt met de strikt gedirigeerde levenswijze van de arkbouwers. Ze stelt vragen bij wat volgens ieder goed en slecht is. Ze heeft bedenkingen bij de controle die de enige god van de arkbouwers over het doen en laten van zijn onderdanen eist, en hun vrije wil. Maar vooral krijgt ze geen hoogte van de notie dat een barmhartige god sommige mensen zou uitverkiezen en de andere dan een vreselijk lot laten ondergaan, op grond van zeer aanvechtbare oordelen. Zo wordt dit Bijbelse verhaal, dat de lezer in eerste instantie meesleept in een bewogen avontuur, voor wie al met enig doorzicht kan lezen ook een treffende metafoor van de huidige wereld.