Wie wordt de nieuwe Dichter des Vaderlands? Op donderdag 21 januari draagt de huidige Dichter des Vaderlands Tsead Bruinja het stokje over tijdens een bijzonder literair programma. U kunt dit programma vanaf 19.00 volgen via de livestream op de website van Tilt.

Ben je schrijver, dichter, tekenaar, scenarist of woordkunstenaar, kortom: een maker? En heb je serieuze plannen om een ander genre in te duiken? Nederlandse en Vlaamse professionals uit de wereld van fictie, documentaire, animatie, theater en games, die de ambitie hebben zich in een andere discipline te ontwikkelen, kunnen zich voor 4 januari 2021 inschrijven voor het Cross-overLab 2021. Dit is een creatief traject van zes maanden dat je met behulp van coachings, workshops en masterclasses helpt overschakelen naar een medium waarin je nog niet professioneel hebt gewerkt.

De Jana Beranová-prijs 2020 is voor Michael Tedja. Deze oeuvreprijs wordt ieder jaar door Woordnacht toegekend aan een Nederlandstalige auteur die de artistieke vrijheid en integriteit vooropstelt, zonder te hechten aan waardering op grond van conventionele, modieuze of morele criteria. Aan de prijs is een bedrag van € 4.000 verbonden.

Woensdag 11 november jongstleden is schrijver, vertaler, cineast en filmcriticus Anton Haakman overleden.

De Boekenbon Literatuurprijs 2020 is uitgereikt aan Oek de Jong voor Zwarte schuur (Atlas Contact). De jury, onder voorzitterschap van Winnie Sorgdrager, roemde het werk als “een toonbeeld van de rijkdom en reikwijdte van de literaire roman”. Aan de prijs is een geldbedrag van 50.000 euro verbonden. Naast Zwarte schuur waren Amen van Marcel Möring, Gloria van Koen Sels, Pastorale van Stephan Enter en Waagstukken van Charlotte Van den Broeck genomineerd.

Vincent van der Valk & Casper Vandeputte hebben de Toneelschrijfprijs 2020 ontvangen voor hun theatertekst Immens. De uitreiking vond plaats tijdens het TheaterFestival van Vlaanderen op donderdag 10 september in Brussel. De prijs, ter waarde van € 10.000, werd dit jaar voor de 33ste keer uitgereikt.

In de zomer van 2021 biedt het Letterenfonds een bijzondere residency aan in het Van Doesburghuis in Meudon/Parijs. Schrijvers en vertalers werken en verblijven in de atelierwoning die Theo van Doesburg ontwierp. Zij worden opgeroepen uiterlijk 12 oktober een voorstel in te dienen voor ofwel de gehele verblijfsperiode van vier maanden van mei tot en met augustus ofwel voor twee maanden (mei-juni of juli-augustus 2021).

Manon Uphoff ontvangt de Charlotte Köhler Prijs 2020 voor haar gehele oeuvre en “in het bijzonder voor de in de werkelijkheid gewortelde roman Vallen is als vliegen” (Querido), die ze schreef met ondersteuning van het Letterenfonds. Het boek werd eerder genomineerd voor de shortlist van de Libris Literatuur Prijs, de Bookspot Literatuurprijs en de Opzij Literatuurprijs, en bekroond met de Bookspot Scholierenprijs. Een Engelse en Spaanse vertaling worden volgend jaar verwacht.

Voor het eerst heeft een Nederlandse roman de International Booker Prize in de wacht gesleept. The Discomfort of Evening (Faber & Faber) van schrijver Marieke Lucas Rijneveld en vertaler Michele Hutchison kreeg afgelopen woensdag (26 augustus) de prestigieuze prijs toegekend. Marieke Lucas Rijneveld is de eerste debutant en de jongste schrijver ooit die deze prijs wint.

I giusti, de Italiaanse vertaling van De rechtvaardigen door Claudia Cozzi voor Iperborea is bekroond met de Premio Tribùk dei Librai. Met deze boekhandelsprijs, waaraan 105 boekhandelaren meededen, wil de Italiaanse brancheorganisatie Tribùk de belangrijke rol benadrukken die boekhandels spelen als culturele bemiddelaars.

Winterlaken van Mischa Andriessen is door een jury van 27 vaklezers (recensenten, journalisten en andere poëziespecialisten) bekroond met de Awater Poëzieprijs. De bundel kwam mede met een beurs van het Letterenfonds tot stand.

Het Nederlands Letterenfonds en het Netherlands Institute for Advanced Study in the Humanities and Social Sciences (NIAS-KNAW) nodigen hun literaire partners uit schrijvers voor te dragen voor de positie van writer in residence in het academisch jaar 2020-2021. Het residentieprogramma aan het NIAS richt zich op schrijvers wier project concreet baat heeft bij de specifieke academische setting. Voordrachten kunnen tot maandag 16 maart 2020, 12.00 uur worden ingediend.

De P.C. Hooft-prijs 2020 voor beschouwend proza is toegekend aan Maxim Februari. De prijs, waaraan een bedrag van € 60.000 is verbonden, wordt uitgereikt in Theater Diligentia in Den Haag op dinsdagmiddag 26 mei 2020. “De stijl van de verteller bij Februari werpt een effectieve dam op tegen eenduidigheid, stelligheid en onwrikbaar gelijk,” aldus de jury.

Het Charlotte Köhler Stipendium, een aanmoedigingstoelage voor literair talent, is toegekend aan Simone Atangana Bekono. Op vrijdag 18 oktober werd de prijs ter waarde van € 5.000 aan haar uitgereikt in het Amsterdamse Marionettentheater.

Marente de Moor heeft de Jan Wolkers Prijs 2019 ontvangen voor haar roman Foon. De Jan Wolkers Prijs bekroont het beste natuurboek, het is voor het eerst dat de prijs aan een roman wordt toegekend. “Een boek dat je de ogen opent voor de schoonheid én de raadsels van de natuur”, aldus de jury.

Jan Brokken, Roelof van Gelder, Bart Van Loo, Annet Mooij en Sjeng Scheijen zijn geselecteerd voor de shortlist van de Libris Geschiedenis Prijs 2019. Uit meer dan driehonderd historische boeken selecteerde de jury de boeken van deze vijf auteurs als kanshebbers voor de prijs van 20.000 euro. Op 27 oktober 2019 wordt de achtste Libris Geschiedenis Prijs 2019 uitgereikt door juryvoorzitter Sybrand Buma tijdens een speciale live-uitzending van het radioprogramma OVT.

Voorjaar en najaar 2020 biedt het Letterenfonds wederom aan schrijvers de ruimte om minimaal twee maanden aan de Jan van Eyck Academie in Maastricht te werken, te midden van internationale kunstenaars, ontwerpers, curatoren en denkers. Belangstellenden kunnen tot 1 november een werkplan/onderzoeksvoorstel indienen. De voorkeur gaat uit naar schrijvers die werken aan een tweede of derde boek.

Freek Mariën, Nico Boon, Hannah van Wieringen en Nima Mohaghegh & Saman Amini zijn genomineerd voor de Toneelschrijfprijs 2019. De auteurs werden geïnterviewd over hun genomineerde toneeltekst. Welke verhalen worden er verteld en hoe zijn ze tot stand gekomen?

Vijftien fictie-titels en vijftien non-fictietitels zijn genomineerd voor de BookSpot Literatuurprijs 2019. Op beide longlists staan twee boeken van Vlaamse auteurs en dertien van Nederlandse schrijvers; daarvan kwamen er vijftien met een beurs van het Letterenfonds tot stand. De BookSpot Literatuurprijs voor non-fictie wordt dit jaar voor het eerst uitgereikt. Beide prijzen zijn goed voor een bedrag van € 50.000. De winnaars worden bekendgemaakt op 14 november.

Wilt u als literair auteur een maand lang deel uit maken van een internationaal gezelschap en heeft uw nieuwe boek baat bij een verblijf in Amerika? Tot 1 november 2019 kunnen schrijvers een aanvraag indienen voor een verblijf in het Ledig House, upstate New York in mei 2020.

Dichter en schrijver Hagar Peeters werkt dit academisch jaar een semester lang op uitnodiging van het Letterenfonds en NIAS-KNAW als writer in residence in Amsterdam. Van 1 september 2019 tot 1 februari 2020 zal ze op het NIAS haar onderzoek naar de verhouding tussen schrijverschap en alleenstaand moederschap voortzetten.

Het Letterenfonds biedt in samenwerking met Deltaworkers een schrijver de mogelijkheid om in het voorjaar van 2020 twee maanden in New Orleans te verblijven en te werken. In principe komen schrijvers in alle literaire genres in aanmerking; de voorkeur gaat uit naar een auteur die werkt aan een tweede of derde boek of een spoken-wordartiest. Voorstellen kunnen tot en met 19 oktober 2019 worden ingediend.

Met deze zin: ‘Ik lijk op een houtworm die na een verkeerde beweging ruggelings uit het dak van de Oude Kerk in Amsterdam valt: in het vallen ontvouwen de kruisribben zich aan hem tot een lang omgekeerd schip, terwijl hij daarvoor niet wist dat er meer bestond dan het stuk plank waarin hij en zijn voorvaderen zwoegden voor hun dagelijks brood.’ wint Tonnus Oosterhoff de Tzum-prijs 2019.

De Anna Blaman Prijs 2019 is toegekend aan schrijver Edward van de Vendel. Deze prijs wordt driejaarlijks vergeven aan een auteur die met zijn of haar oeuvre een karakteristieke bijdrage levert aan de kwaliteit van het literaire klimaat in Rotterdam en omstreken. ‘Zo overtuigend, ontroerend en doordacht schrijven en het eruit laten zien alsof je het toevallig even uit je mouw hebt geschud: dat kan alleen een literair zwaargewicht,’ aldus de jury. Van de Vendel wordt bekroond met een bokaal en een geldprijs van € 10.000.

Voor het eerst zijn er twee winnaars van de ANV Debutantenprijs: Mirthe van Doornik werd door de lezersjury tot winnaar gekroond met haar roman Moeders van anderen (Prometheus), de vakjury riep Marieke Lucas Rijneveld uit tot winnaar met haar roman De avond is ongemak (Atlas Contact). De prijs werd voor de 24e keer uitgereikt tijdens een feestelijke bijeenkomst in het Dordrechts museum op zondag 7 juli.

Deze zomer woont en werkt de Poolse journalist en schrijver Kamil Bałuk op uitnodiging van het Letterenfonds in Amsterdam. Hij publiceerde vorig jaar Alle kinderen van Louis, waarvoor hij drie jaar lang onderzoek deed naar de veelbesproken spermabank-directeur Jan Karbaat. Tijdens zijn residentieperiode zal Bałuk een reeks reportages maken over Nederland nu.

Habitus van Radna Fabias is bekroond met de eerste Grote Poëzieprijs 2019. De grootste Nederlandse onderscheiding voor de beste dichtbundel van het jaar is de vierde prijs voor haar poëziedebuut, waaraan eerder de C. Buddingh’-prijs 2018, de Awater Poëzieprijs en de Herman De Coninckprijs 2019 zijn toegekend. Ook ontving Fabias op basis van Habitus (De Arbeiderspers) een startersbeurs van het Letterenfonds voor het schrijven van haar tweede bundel.

Rob van Essen is de winnaar van de Libris Literatuur Prijs 2019 voor zijn roman De goede zoon. Dat maakte juryvoorzitter Jet Bussemaker maandagavond bekend in het Amstel Hotel, tijdens het galadiner voor genodigden. Van Essen ontving een cheque van 50.000 euro en bovendien uit handen van Minister Ingrid van Engelshoven van OC&W een door Irma Boom ontworpen bronzen legpenning. De prijsuitreiking werd traditiegetrouw rechtstreeks uitgezonden in Nieuwsuur op NPO 2. Voor het schrijven van De goede zoon ontving Van Essen een projectsubsidie van het Letterenfonds.

Nina Polak verblijft in het kader van Wanderlust, het programma voor internationale talentontwikkeling van het Letterenfonds, van 2 april tot 2 juni op de Jan van Eyck Academie in Maastricht. Tijdens deze periode werkt ze in een studio op de academie, te midden van veertig internationale kunstenaars, ontwerpers, curatoren en denkers.

Manon Sikkel is de nieuwe Kinderboekenambassadeur van Nederland. De komende twee jaar zal zij zich inzetten voor meer leesplezier onder kinderen en jongeren. Op 10 april wordt Manon Sikkel officieel benoemd tijdens het congres Lezen Centraal in TivoliVredenburg. Ze ontvangt haar ambtsketen dan uit handen van haar voorgangers, Hans en Monique Hagen.

Het Letterenfonds biedt een nieuwe residentiemogelijkheid aan in het Engelse Norwich. Oktober 2019 is er ruimte voor een verblijf van een maand voor een beginnend auteur. De residentie is een samenwerkingsverband met het National Centre for Writing. Tot 1 mei 2019 kunnen auteurs (in alle literaire genres) een aanvraag indienen voor een verblijf in Dragon Hall Cottage. De voorkeur gaat uit naar schrijvers die werken aan een tweede of derde boek.

Simon(e) van Saarloos en Dean Bowen gaan dit voorjaar transatlantisch. In New Orleans zullen zij, elk op hun eigen wijze, de eclectische dynamiek van deze stad in het zuiden van de VS benutten om thema’s zoals de meervoudigheid en constructie van identiteiten, individu en rolmodel, geschiedenis en heden te onderzoeken.

Ook in 2019 en 2020 biedt het Letterenfonds aan schrijvers de ruimte om minimaal twee maanden aan de Jan van Eyck Academie in Maastricht te werken, te midden van internationale kunstenaars, ontwerpers, curatoren en denkers. Dit residentieprogramma maakt deel uit van Wanderlust, het programma voor talentontwikkeling in internationale context. Belangstellenden kunnen tot 1 mei 2019 een werkplan/onderzoeksvoorstel indienen bij het Letterenfonds. De voorkeur gaat uit naar schrijvers die werken aan een tweede of derde boek.

Als aanvulling op de onlangs verschenen Monitor Makers, waarin de productie van Nederlandse auteurs en vertalers op een rij werd gezet, presenteert KVB Boekwerk deze maand een onderzoek naar de inkomsten van auteurs uit boekenverkoop: de royalty’s.

“Van Hooft tot Voeten”, zo reageerde Marga Minco op het nieuws dat aan haar de P.C. Hooftprijs 2019 voor haar verhalend proza zal worden toegekend. “Een oeuvre dat bescheiden is in toon en omvang, maar dat met iedere generatie blijft winnen aan zeggingskracht”, aldus de jury die Minco dé Nederlandse stem in de Europese oorlogsliteratuur noemt.

De Les Phares du Nord-campagne brengt deze herfst 21 Nederlandse en Vlaamse auteurs naar vijf steden. Daarbij is er grote aandacht voor de Nederlandstalige kinder- en jeugdliteratuur, een gewild exportproduct. Van 28 november t/m 3 december zijn Nederland en Vlaanderen ‘focusland’ op de Salon du Livre et de la Presse Jeunesse in Montreuil, de belangrijkste en grootste kinderboekenbeurs van Frankrijk.

Cees Nooteboom ontvangt de Horst Bienek-prijs voor zijn gehele poëtische oeuvre, zo heeft de Bayerische Akademie der Schönen Künste bekendgemaakt. De Akademie roemt de 85-jarige Nooteboom als een van de gerenommeerdste Europese schrijvers.

Pieter Waterdrinker heeft de Tzum-prijs gewonnen voor de mooiste zin uit een boek verschenen in 2017. Waterdrinker wint een beker en 95 euro, evenveel euro’s als woorden die de zin telt, voor een zin uit Tsjaikovskistraat 40.

In oktober en november woont en werkt de Vlaamse auteur Jeroen Olyslaegers in Amsterdam op uitnodiging van het Letterenfonds. In 2016 verscheen zijn oorlogsroman WIL, die het sluitstuk vormt van een drieluik over de woelige Europese geschiedenis van de twintigste eeuw en de positie van het individu tegenover de gemeenschap.

George Elias Tobal, Eric de Vroedt en Willem de Wolf & Rebekka De Wit zijn dit jaar genomineerd voor de Toneelschrijfprijs. Die onderscheiding bekroont de beste Nederlandstalige theatertekst van het afgelopen seizoen en wordt dit jaar al voor de 31ste keer uitgereikt. De jury koos de 3 genomineerde teksten uit 69 inzendingen.

Dit jaar werden 69 teksten ingezonden voor de Toneelschrijfprijs, de onderscheiding voor de beste Nederlandstalige toneeltekst van het afgelopen seizoen. Deze zomer buigen juryleden Rob Vriens, Sachli Gholamalizad en Nico Boon zich onder begeleiding van jurysecretaris Steven Peters. Op vrijdag 7 september 2018 wordt de laureaat bekendgemaakt op het Vlaamse Theaterfestival in Antwerpen.

Op zondag 17 juni is tijdens een feestelijke ceremonie in de Amsterdamse Hortus de VPRO Bob den Uyl Prijs uitgereikt aan Auke Hulst. Hulst ontving de prijs voor zijn boek Motel Songs (Ambo/Anthos) uit handen van Hugo Blom, juryvoorzitter en hoofdredacteur van de VPRO Gids.

De BookSpot Gouden Strop 2018 is door juryvoorzitter Anniko van Santen uitgereikt aan Willem Asman voor zijn boek Enter (Ambo|Anthos). De Schaduwprijs ging naar Eva Keuris voor haar debuut Over het spoor. Willem Asman schreef Enter met een beurs van het Letterenfonds. Aan de Gouden Strop is dit jaar, dankzij de nieuwe sponsor BookSpot, een bedrag van € 20.000 verbonden.

De Vlaamse dichteres Miriam Van hee heeft de Ultima Prijs voor de Letteren 2017 gewonnen voor haar poëtisch oeuvre. De jury noemde haar laatste bundel als werden wij ergens ontboden “een onmiskenbaar hoogtepunt in haar unieke, enigszins verstilde oeuvre.” Daarnaast noemde de jury het “een bundel die erkenning en aandacht verdient, maar ook een grote schare lezers.” Aan de Ultima is, naast een bronzen beeldje, een bedrag van 10.000 euro verbonden.

De driejaarlijkse Theo Thijssen-prijs voor kinder- en jeugdliteratuur gaat naar Bibi Dumon Tak, zo heeft het bestuur van de Stichting P.C. Hooft-prijs voor Letterkunde bekendgemaakt. Ze is de eerste auteur van literaire non-fictie die met deze prijs wordt bekroond. Voor het schrijven van haar boeken ontving ze regelmatig beurzen van het Letterenfonds. Haar werk is in vele talen vertaald, waaronder het Chinees, Duits, Engels, Japans en Pools.

Voor het gastlandschap op Frankfurter Buchmesse 2016 werkte het Nederlands Letterenfonds mee aan de totstandkoming van 25 videoportretten van Nederlandse en Vlaamse schrijvers. De portretten zijn nu op een website beschikbaar.

Het Letterenfonds biedt (jonge) schrijvers de mogelijkheid minimaal twee maanden aan de Jan van Eyck Academie in Maastricht te werken, te midden van internationale kunstenaars, ontwerpers, curatoren en denkers. Dit in het kader van Wanderlust, het internationale talentontwikkelingsprogramma van het fonds. Voorstellen voor een residentieperiode in het najaar van 2018 of het voorjaar van 2019 kunnen tot dinsdag 1 mei a.s. worden ingediend.

De tweejaarlijkse Ida Gerhardt Poëzieprijs is postuum toegekend aan dichter Menno Wigman voor Slordig met geluk. Wigman overleed op 1 februari op 51-jarige leeftijd aan de gevolgen van een dubbele longontsteking en een zeldzame hartkwaal.

In samenwerking met het Koninklijk Nederlands Instituut Rome (KNIR) biedt de Akademie van Kunsten een Artist in Residence-fellowship in Rome aan. Het fellowship staat open voor kunstenaars in alle genres, die in Rome drie maanden willen werken aan een project dat concreet bijdraagt aan de kruisbestuiving tussen kunst en wetenschap. Van 15 september tot 15 december 2018 is er ruimte voor één schrijver of andere kunstenaar.

Achttien schrijvers maken kans op de Libris Literatuur Prijs 2018 en het bijbehorende prijzengeld van 50.000 euro. De jury zal op maandag 5 maart de shortlist bekendmaken; de feestelijke prijsuitreiking van deze 25ste editie, en daarmee de bekendmaking van de winnaar volgt op 7 mei in het Amstel Hotel in Amsterdam. Vorig jaar ging Alfred Birney met de prijs naar huis voor zijn roman De tolk van Java.

‘Het liefst zou ik dichtregels schrijven die de indruk kunnen maken er eigenlijk altijd al geweest te zijn,’ schreef Menno Wigman (1966-2018) recent in een brief aan Arjan Peters van de Volkskrant. Wigman schreef een oeuvre dat met recht klassiek kan worden genoemd, niet alleen vanwege de stijl maar ook omdat hij een van de weinige hedendaagse dichters is die zinnen schreef die door vele lezers worden gekend en geciteerd.

De Halewijnprijs 2017, een oeuvreprijs voor literair talent, gaat naar Eva Meijer, schrijver van onder meer Dierentalen (non-fictie), Het vogelhuis (roman) en De soldaat was een dolfijn (essay). Christine Otten wint de Reinaerttrofee, de prijs van de jongerenjury, voor haar roman We hadden liefde, we hadden wapens. Beide prijzen worden op 11 maart uitgereikt in Roermond.

Het Nederlands Letterenfonds en het Netherlands Institute for Advanced Study in the Humanities and Social Sciences (NIAS) nodigen uitgevers en anderen uit schrijvers kandidaat te stellen voor de positie van writer-in-residence aan het NIAS in Amsterdam in het academisch jaar 2018-2019. Het betreft een prestigieuze positie voor een Nederlandse schrijver die werkt aan een project dat concreet baat heeft bij de academische setting van het NIAS. Voordrachten kunnen tot maandag 2 april 2018 worden ingediend.

Peter van Dongen wordt bekroond met de Stripschapprijs, de belangrijkste oeuvreprijs voor striptekenaars in Nederland. Afgelopen jaar verscheen zijn beeldroman Familieziek, een bewerking van de gelijknamige roman van Adriaan van Dis. Eerder publiceerde hij onder meer Rampokan, een tweeluik dat zich afspeelt aan de vooravond van de politionele acties in Indonesië. Zijn werk werd vertaald in het Duits, Engels, Frans en Indonesisch; deels met subsidie van het Letterenfonds. De Stripschapprijs 2018 wordt op 31 maart uitgereikt tijdens de Stripdagen in de Jaarbeurs in Utrecht.

De BNG Bank Literatuurprijs, een jaarlijkse bekroning van 15.000 euro voor een jonge schrijver met een jong oeuvre, is uitgereikt aan Marjolijn van Heemstra voor En we noemen hem (Das Mag). De roman kwam mede met een beurs van het Letterenfonds tot stand; Duitse, Engelse, Franse, Italiaanse en Spaanse vertalingen zijn in voorbereiding.

Op woensdag 16 mei houdt Anna Woltz in het Kinderboekenmuseum te Den Haag de Annie M.G. Schmidtlezing 2018. In haar lezing zal zij haar visie op jeugdliteratuur ontvouwen.

Dichter Alfred Schaffer ontvangt de Charlotte Köhler Prijs – 15.000 euro groot – voor Mens Dier Ding (De Bezige Bij). De bundel kwam tot stand met een beurs van het Letterenfonds, en werd eerder genomineerd voor de VSB Poëzieprijs 2015 en bekroond met de Awater Poëzieprijs 2014 en de Paul Snoekprijs 2016. Een Franse vertaling van Mens Dier Ding is in voorbereiding.

Carolijn Visser heeft de Libris Geschiedenis Prijs gewonnen, de prijs voor het beste historische boek van 2017, gewonnen met haar boek Selma. Aan Hitler ontsnapt. Gevangene van Mao (Atlas Contact). Aan de prijs is een geldbedrag van 20.000 euro verbonden. Om het boek te kunnen schrijven deed Visser onder meer research in China; ze ontving daarvoor een bijdrage in de reiskosten van het Letterenfonds.

De Nienke van Hichthum-prijs 2017 gaat naar Annet Schaap voor haar kinderboek Lampje (10+; Querido Kind). Het is voor het eerst dat deze tweejaarlijkse prijs aan een debuut wordt toegekend. Eerder dit jaar ontving Annet Schaap op basis van haar eerste boek een startersbeurs van het Letterenfonds.

Dik van der Meulen heeft de Jan Wolkersprijs 2017, de prijs voor het beste natuurboek, gewonnen met De kinderen van de nacht, over wolven en mensen: het verslag van een zoektocht naar de wilde wolf, naar de wolf van Roodkapje, én ook naar de wolf in de mens. Deze literaire natuur- en cultuurhistorie kwam mede tot stand met een beurs van het Letterenfonds, en verscheen bij uitgeverij Querido.

De Gysbert Japicxpriis 2017 gaat naar schrijver Eppie Dam voor zijn vijftiende dichtbundel Fallend ljocht. Voor deze oorspronkelijk Friestalige uitgave ontving de Friese Pers Boekerij een bijdrage van het Letterenfonds. Op zaterdag 14 oktober wordt de Gysbert Japicxpriis feestelijk uitgereikt in de Martinikerk in Bolsward; belangstellenden zijn daarbij van harte welkom.

Jowi Schmitz (1972) is bekroond met de Dioraphte Literatour Prijs voor haar boek Weg (Hoogland & Van Klaveren) in de categorie Oorspronkelijk Nederlandstalig. Schmitz schreef het boek met een beurs van het fonds; een eerdere jeugdroman van haar hand werd vertaald in het Duits en het Engels. De prijs is uitgereikt aan de vooravond van Literatour, de Boekenweek voor jongeren, die plaatsvindt van 16 tot en met 24 september 2017.

Een nieuw initiatief: de Jan van Eyck Academie in Maastricht biedt in samenwerking met de Vroman Foundation een werkperiode van zes maanden aan. Schrijvers, kunstenaars, ontwerpers en makers die – in de geest van de veelzijdige Leo Vroman (1915-2014) – werken op het snijvlak van kunst en wetenschap, kunnen zich tot 7 november 2017 bij de Van Eyck aanmelden voor een Vroman Fellowship.

De Constantijn Huygens-prijs 2017 is toegekend aan dichter Hans Tentije. De feestelijke prijsuitreiking vindt plaats tijdens het Schrijversfeest, de afsluiting van Winternachten internationaal literatuur festival Den Haag op zondagmiddag 21 januari 2018 in het Theater aan het Spui in Den Haag. Aan deze oeuverprijs is een bedrag van €12.000 verbonden. Een belangrijk deel van Tentije’s oeuvre kwam met beurzen van het Letterenfonds tot stand.

Met Wanderlust biedt het Letterenfonds zowel talentvolle bemiddelaars in de literatuur als schrijvers de kans zich verder te ontwikkelen in een internationale setting. Talentvolle programmamakers, tijdschrift- of website-redacteuren of andere bemiddelaars met minimaal twee en maximaal tien jaar ervaring in het literaire veld, kunnen bij buitenlandse festivals of organisaties kennis opdoen, hun literaire netwerk uitbreiden en zich professioneel verdiepen.

De longlist van de ECI Literatuurprijs 2017 bevat traditiegetrouw zowel literaire fictie als non-fictie. Vijfentwintig titels zijn geselecteerd. Daarvan zijn negen titels mede met een beurs van het Nederlands Letterenfonds tot stand gekomen; acht titels zijn door Vlaamse auteurs geschreven. De shortlist wordt op woensdag 13 september bekendgemaakt, de uitreiking van zowel de ECI Literatuurprijs (groot 50.000 euro) als de ECI Lezersprijs (10.000 euro) volgt op donderdag 9 november.

Schrijver en essayist Atte Jongstra verblijft van september 2017 tot februari 2018 als writer-in-residence aan het NIAS in Amsterdam. De werkperiode in de internationale, academische setting van het NIAS wordt mogelijk gemaakt door het Nederlands Letterenfonds. Jongstra zal er aan een nieuwe essaybundel werken. In februari wordt hij opgevolgd door de Tsjechische schrijver Jaroslav Rudiš (1972).

Het Nederlands Letterenfonds heeft in samenwerking met het Fonds Podiumkunsten een regeling ontworpen die aan theaterauteurs een subsidiemogelijkheid biedt voor het schrijven van nieuw werk dat zal worden opgevoerd in het theater. Het doel is de kwaliteit, diversiteit en ontwikkeling van het Nederlands theaterrepertoire te stimuleren.

De Nico Scheepmaker Beker, voor het beste Nederlandse sportboek van het afgelopen jaar, is uitgereikt aan Auke Kok voor 1936. Wij gingen naar Berlijn (De Bezige Bij). Het is zijn tweede Beker, in 2004 mocht hij hem al eens in ontvangst nemen voor 1974. Wij waren de besten. Auke Kok ontving een beurs van het Letterenfonds voor het schrijven van zijn nu bekroonde boek.

Om de zwakke positie van mensen op de arbeidsmarkt in de culturele en creatieve sector te verbeteren, is een breed pakket aan maatregelen nodig, zo stellen de Sociaal-Economische Raad (SER) en de Raad voor Cultuur. In een gezamenlijk advies komen ze daarom met concrete voorstellen om het verdienvermogen in de sector te vergroten, de inkomenszekerheid te verbeteren, scholing te bevorderen en het overleg tussen werkgevers en de vakbeweging te versterken.

De Gouden Lijst 2017, de prijs voor de beste boeken in de leeftijdscategorie van 12 tot 15 jaar, is gewonnen door Hoe Tortot zijn vissenhart verloor van Benny Lindelauf en illustrator Ludwig Volbeda. Voor het schrijven van dit boek, dat eerder werd bekroond met de Halewijnpijs, verleende het Letterenfonds een beurs. In de categorie vertaalde boeken is de Gouden Lijst gewonnen door Suzy en de kwallen van Ali Benjamin, in vertaling van Lidwien Biekmann (Van Goor).

De International Literary Prize Mondello gaat naar schrijver, dichter en essayist Cees Nooteboom. De prijsuitreiking volgt op zondag 21 mei tijdens de Salone Internazionale del Libro, de boekenbeurs van Turijn. De Italiaanse schrijver en literatuurcriticus Ernesto Ferrero zal Nooteboom daarbij interviewen.

Roos van Rijswijk verblijft vanaf 3 april drie maanden als writer-in-residence aan de Jan Van Eyck Academie in Maastricht, waarvan twee maanden door het Letterenfonds worden gefinancierd. Tijdens deze periode werkt ze in een studio op de academie, te midden van veertig internationale kunstenaars, ontwerpers, curatoren en denkers. Van Rijswijk is uitgenodigd door het Letterenfonds en de Van Eyck-academie in het kader van het Wanderlust-programma, het programma voor talentontwikkeling in internationale context van het Nederlands Letterenfonds.

De Maatschappij der Nederlandse Letterkunde kent de Henriette Roland Holst-prijs 2017 toe aan Alfred Birney voor De tolk van Java. Het boek kwam met een beurs van het Letterenfonds tot stand en verscheen bij De Geus. Tegelijkertijd werd bekend dat de roman ook is genomineerd voor de shortlist van de Libris Literatuur Prijs.

In het radioprogramma Kunststof op NPO radio 1 zijn de nominaties voor de Woutertje Pieterse Prijs bekendgemaakt. De jury, onder voorzitterschap van Noraly Beyer, nomineerde het maximale aantal van zes titels en koos voor boeken met een universele en tijdloze waarde, waarin tekst en beeld elkaar op bijzondere wijze versterken. Twee titels kwamen tot stand met investeringen van het Letterenfonds.

De oproep van het Nederlands Letterenfonds aan schrijvers voor de creatie van zes nieuwe literaire hoorspelen is gesloten.

Voor het project ‘Literatuur op het Scherm’ van het Stimuleringsfonds Creatieve Industrie en het Nederlands Letterenfonds werd de interactieve poëzie-app DichtBij bedacht. Met deze app verkennen dichter Mark Boog en vormgever John van der Wens de grens tussen poëzie en automatisch gegenereerde data. DichtBij is nu klaar voor gebruik.

Rivieren van Martin Michael Driessen is bekroond met zowel de ECI Literatuurprijs als de Lezersprijs. De bundel van drie afzonderlijk te lezen novellen met het verbindend thema water - verschenen bij uitgeverij Van Oorschot - kwam mede tot stand met een beurs van het Letterenfonds.

Samen met de Vlaamse illustrator Anton Van Hertbruggen en de Duitse vertaler Rolf Erdorf heeft Edward van de Vendel de Deutscher Jugendliteraturpreis in de categorie prentenboeken gewonnen. De Duitse vertaling van Het hondje dat Nino niet had (Bohem Press) kreeg de voorkeur boven vertalingen van Braziliaanse, Franse en Italiaanse boeken.

Zowel Edward van den Vendel en Erna Sassen zijn genomineerd voor de Deutscher Jugendliteraturpreis 2016.

Begin september opende het NIAS voor het eerst na de verhuizing naar Amsterdam haar deuren om de fellows voor het nieuwe semester te verwelkomen. Onder hen ook writer-in-residence Matthijs van Boxsel die op uitnodiging van het Nederlands Letterenfonds de komende vijf maanden aan het instituut zal verblijven.

Vrijdag 16 september jl. is in haar woonplaats Nijmegen kinderboekenschrijver Carli Biessels overleden. In 2010 werd aan Biessels de Woutertje Pieterse Prijs toegekend voor haar kinderboek Juwelen van stras.

Het hoorspel Vrouw zonder schaduw van schrijver Kawed Modiri en regisseur Jeroen Stout is genomineerd voor de Prix Europa 2016 in de categorie Radio Fiction. De Prix Europa bekroont jaarlijks de beste Europese televisie-, radio- en onlineproducties.

De Jenny Smelik-IBBY prijs 2016 gaat naar schrijver Sjoerd Kuyper en illustratrice Sanne te Loo voor de jeugdroman De duik (Lemniscaat). Mijn opa de trekvogel van Liesbet Ruben (Tropenmuseum Junior / Querido) ontvangt een eervolle vermelding. De roman van Kuyper kwam met een beurs van het Letterenfonds tot stand en werd eerder bekroond met een Vlag en Wimpel en genomineerd voor de Woutertje Pieterse Prijs 2015.

Vrijdag 15 juli jl. is in zijn woonplaats Den Bosch dichter en kunstschilder Hans Vlek overleden.

Adriaenssens, Arts, Atangana Bekono, Frijns, Jongeneelen, Landman, Olthof en Visser: het zijn de namen van de schrijvers van de toekomst. Op uitnodiging van het Letterenfonds kozen de opleidingen Creative Writing aan ArtEZ, Beeld en Taal van de Gerrit Rietveld Academie en Writing for Performance aan de HKU, en literair productiehuis Wintertuin ook dit jaar weer ieder twee schrijftalenten uit hun alumnipool en talentenvijver voor de tweede editie van het Slow Writing Lab.

Vandaag ontving Pieter Steinz de eerste exemplaren van Der Sinn des Lesens (Reclam Verlag), de Duitse vertaling van zijn boek Lezen met ALS. Medio juli zal deze uitgave in de Duitse boekhandels liggen. Aanvankelijk was de titel aangekondigd voor augustus, dankzij vertaler Gerd Busse en Reclam Verlag kon het productieproces worden versneld.

Het eerste seizoen van het talentenprogramma Slow Writing Lab loopt binnenkort ten einde. Op vrijdag 24 juni aanstaande presenteren de acht schrijftalenten van LAB I hun ontwikkeltrajecten op het Nieuwe Types Festival van Wintertuin in Arnhem. Zij exposeren die dag de resultaten van hun persoonlijke onderzoeken in Showroom te Arnhem. ’s Middags, tijdens The Future of Publishing Summit, en ’s avonds worden enkele deelnemers nader geïntroduceerd.

Dichteres Hagar Peeters is bekroond met de Vlaamse Fintro Literatuurprijs 2016 voor haar eerste roman Malva (De Bezige Bij). Ze won 25.000 euro en een sculptuur. De publieksprijs ging naar P.F. Thomése voor De onderwaterzwemmer (Atlas Contact). Beide romans kwamen met een beurs van het Letterenfonds tot stand.

In opdracht van de Vereniging van Letterkundigen (VvL) en het Nederlands Letterenfonds heeft onderzoeksbureau APE uit Den Haag kwantitatief onderzoek gedaan naar de inkomsten van schrijvers en vertalers in 2013 en 2014. De resultaten zijn nu beschikbaar in het rapport Inkomensonderzoek schrijvers en vertalers.

Meer dan tien Nederlandstalige stripauteurs zijn eind mei te gast op de 17de Internationaler Comic-Salon Erlangen, het belangrijkste internationale stripfestival van Duitsland. Van alle auteurs is recent werk in het Duits vertaald. De Vlaamse en Nederlandse strip wordt in Erlangen uitgelicht in twee exposities, een live tekenatelier, een speciaal tijdschrift: ‘Parade’, dat ter plekke op de risograph wordt gedrukt, en in vele lezingen en ontmoetingen.

Edward van de Vendel en Martijn van der Linden hebben samen de Woutertje Pieterse Prijs 2016 gekregen voor Stem op de okapi (Querido Kinderboeken). Aan de prijs is een oorkonde en een bedrag van 15.000 euro verbonden.

De driejaarlijkse Paul Snoekprijs is uitgereikt aan Alfred Schaffer voor Mens Dier Ding. De poëziebundel werd eerder genomineerd voor de VSB Poëzieprijs 2015 en bekroond met de Awater Poëzieprijs 2014, en kwam tot stand met een beurs van het Letterenfonds.

Mel Wallis de Vries wint opnieuw de Prijs voor de Jonge Jury. Dit jaar ontvangt ze de prijs voor Shock (De Fontein). Edward van de Vendel wint de Gouden Lijst in de categorie Nederlandstalig voor Oliver (Querido), in de categorie vertaald gaat de prijs naar Naar de top van Dan Gemeinhart, vertaald door Tjalling Bos. Beide boeken kwamen met een investering van het Letterenfonds tot stand.

Hanneke de Jong is met haar jeugdroman Trettjin dagen om in spetterjend feest te organisearjen winnaar geworden van de Simke Kloostermanprijs 2016. De prijs wordt eens in de drie jaar uitgereikt voor het beste Friestalige kinder- of jeugdboek. De jeugdroman kwam met een beurs van het Letterenfonds tot stand.

Vanaf 17 t/m 25 september 2016 vindt de derde editie van Literatour plaats. Jonge schrijvers - zoals Nina Polak, Bregje Hofstede en Mano Bouzamour die recent een startersbeurs van het Letterenfonds ontvingen - trekken het land in om met jongeren in gesprek te gaan. Ook worden er tal van activiteiten op school, in de boekhandel en bibliotheek georganiseerd.

Het Nederlands Letterenfonds en het Netherlands Institute for Advanced Study in the Humanities and Social Sciences (NIAS) nodigen uitgevers en anderen uit om een voordracht in te dienen voor de positie van writer-in-residence aan het NIAS van september 2016 tot februari 2017. Het betreft een prestigieuze positie voor een Nederlandse schrijver die werkt aan een project dat concreet baat heeft bij de academische setting van het NIAS. Voordrachten kunnen tot maandag 18 april 2016 worden ingediend.

De Akademie van Kunsten en het Koninklijk Nederlands Instituut Rome (KNIR) hebben een fellowship ingesteld voor een schrijver of kunstenaar met een project dat concreet bijdraagt aan het bevorderen van de kruisbestuiving tussen kunst en wetenschap. Er is van 1 september tot 1 december 2016 ruimte voor één artist-in-residence.

De Henriëtte de Beaufortprijs wordt toegekend aan Elisabeth Lockhorn voor haar biografie Andreas Burnier, metselaar van de wereld. De Lucy B. en C.W. van der Hoogtprijs gaat naar Niña Weijers voor haar roman De consequenties. Dat maakte de Maatschappij der Nederlandse Letterkunde vandaag bekend.

Libris Literatuurprijswinnaar Ilja Leonard Pfeijffer maakt in de tweede helft van maart een tour langs Amerikaanse metropolen als Washington, New York, Houston en Dallas. Hij zal daar in verschillende instituten en grote boekhandels de Engelse vertaling van La Superba presenteren. De roman is vertaald door Michele Hutchinson.

Met een optreden van Saskia de Coster en Connie Palmen op het literaire festival lit.Cologne in Keulen wordt op donderdagavond 10 maart de aftrap gegeven van een omvangrijke reeks literaire programma’s, die in het kader van het Nederlands-Vlaamse gastland op de Frankfurter Buchmesse worden georganiseerd. In totaal zullen ruim 120 Vlaamse en Nederlandse auteurs optreden in zeven Duitse steden. De kick-off in Keulen valt samen met de opening van de Boekenweek in Nederland.

29 februari jl. is de Friese schrijfster Auck Peanstra in haar woonplaats Beetgumermolen overleden. In 2014 kreeg ze te horen dat ze kanker had. Medicatie en behandeling leken in eerste instantie aan te slaan, maar in 2015 kwam de ziekte helaas terug.

Welke invloed heeft de veranderende boekenmarkt op de inkomenspositie van schrijvers en vertalers? Een vraag die zowel de de Vereniging van Letterkundigen (VvL) als het Nederlands Letterenfonds zich stelt. Daarom is onderzoeksbureau APE gevraagd een nationaal onderzoek uit te voeren naar de schrijf-, vertaal- en andere inkomsten van auteurs en vertalers.

De Boudewijn Büchprijs, voor degene die er het best in is geslaagd een breed publiek voor het antiquarische boek te interesseren, is uitgereikt aan schrijver Atte Jongstra. “Zijn rijke oeuvre is een pleidooi voor de fantasie en een groot eerbetoon aan het antiquariaat”, stelt de jury, onder voorzitterschap van Frits Barend. Een niet onbelangrijk deel van het literair oeuvre van Jongstra kwam mede tot stand met beurzen van het Letterenfonds.

Dichter Lieke Marsman (1990) zal september 2016 in het Ledig House (upstate New York) verblijven. Ze is door het Omi International Arts Center geselecteerd voor deze residentieperiode, het Letterenfonds verstrekt de bijbehorende beurs.

De ECI Literatuurprijs 2015 is toegekend aan Jeroen Brouwers voor Het hout. Brouwers’ roman over onderdrukking en seksueel misbruik op een katholiek jongensinternaat werd bekroond vanwege het ‘meesterschap en stilistische brille’ van de auteur. Het boek kwam tot stand met een beurs van het Nederlands Letterenfonds. Een Duitse vertaling van de roman ((door Christiane Kuby) verschijnt herfst 2016 bij weissbooks.

Dichter, filosoof, schrijver Henk van der Waal verblijft vanaf september 2015 voor vijf maanden aan het NIAS in Wassenaar als writer-in-residence. Hij werkt daar aan een tweede filosofisch non-fictieboek met de werktitel Mystiek voor postreligieuzen dat te zijner tijd zal uitkomen bij Querido.

Begin 2016 organiseert het Nederlands Letterenfonds in samenwerking met Stichting Schrijvers School Samenleving (SSS) voor de derde keer op rij de actie ‘Boek een dichter’. Inzet is om gedurende de hele maand januari en de Poëzieweek zo veel mogelijk dichters te laten optreden. Boekhandels, bibliotheken en scholen kunnen – via SSS – dichters boeken tegen een extra aantrekkelijk Poëzieweektarief.

Zes auteurs gaan het experiment aan: Elke Geurts (1973), Ronald Giphart (1965), Gilles van der Loo (1973), Jamal Ouariachi (1978), Maria Stahlie (1955) en Niña Weijers (1987) schrijven een audiodrama van 30 minuten. De auteurs worden gekoppeld aan radioregisseurs en -producenten.

Op 1 oktober is schrijver Frans Pointl op 82-jarige leeftijd overleden. Hij debuteerde in 1959 met de dichtbundel Afscheid van laatste lente. Met de verhalenbundel De kip die over de soep vloog (1989) was hij een van de kanshebbers op de AKO Literatuurprijs in 1990. Een interview in het televisieprogramma ‘Hier is… Adriaan van Dis’ naar aanleiding van deze nominatie maakte hem op slag bekend.

Op 29 september is literair vertaler, schrijver en journalist Jean Schalekamp op 89-jarige leeftijd overleden. Jean Schalekamp begon in de jaren zestig met het vertalen (en ontsluiten) van een groot aantal internationale auteurs voor de Nederlandstalige markt.

Gisteren werd bekendgemaakt dat schrijver Frank Martinus Arion (1936) is overleden op zijn eiland Curaçao. Hij was al geruime tijd ziek. In 2006 werd zijn werk herontdekt door een groot publiek dankzij de eerste editie van de CPNB-campagne Nederland leest: via de openbare bibliotheken werden 700.000 gratis exemplaren van zijn debuutroman Dubbelspel (1973) verspreid. Tegelijkertijd leerden we hem op het fonds kennen als onze eerste writer in residence.

Vijf romans en een biografie zijn geselecteerd voor de shortlist van de ECI Literatuurprijs 2015: Het hout van Jeroen Brouwers (Atlas Contact), Compassie van Stephan Enter (Van Oorschot), Orgelman; Felix Nussbaum. Een schilderleven van Mark Schaevers (De Bezige Bij), Muidhond van debutant Inge Schilperoord (Podium), De onderwaterzwemmer van P.F. Thomése (Atlas Contact) en Dertig dagen van Annelies Verbeke (De Geus). Vier van de zes titels kwamen tot stand met een beurs van de letterenfondsen.

De Akademie van Kunsten doet een open oproep voor een Artist in Residency bij het Koninklijk Nederlands Instituut te Rome (KNIR). Dit nieuwe fellowship wordt toegekend aan een kunstenaar om tijdens een verblijf van 3 maanden aan het KNIR een project te realiseren dat concreet bijdraagt aan de kruisbestuiving tussen kunst en wetenschap. Voordrachten kunnen tot 1 oktober worden ingediend.

Het is een moeilijk te bevatten bericht: de zelfgekozen dood van Joost Zwagerman, gisteren in zijn woonplaats Haarlem. Moeilijk omdat hij de schrijver is van een groot en succesvol oeuvre, en deze week zijn nieuwe boek verschijnt. Omdat hij geliefd was door velen; vader van drie kinderen, partner van onze collega Maaike Pereboom. Maar vooral ook zo moeilijk omdat hij er al zo veel over geschreven had, over de zelfmoordpoging van zijn eigen vader, over zijn depressies. Zijn laatste roman Zes sterren (2002) heeft als thema: hoe verder te leven als een dierbare een einde maakt aan zijn leven.

Schrijver Ger Verrips is op 86-jarige leeftijd overleden. Verrips schreef essays, gebundeld in Vrees en vrijheid (1990) en romans als Zorg dat je ‘n gekkenbriefje krijgt (1973) en Nathalie (1974). Voor radio en televisie schreef hij hoorspelen en scenario’s.

Sinds 2002 is het voor schrijvers, dichters en literair vertalers mogelijk het A. Roland Holsthuis in Bergen (NH) gedurende een kalendermaand te huren als werkplek. Dit historische pand, het voormalige woonhuis van de dichter, wordt door het Bert Schierbeekfonds gehuurd van de Stichting A. Roland Holst Fonds. Het Bert Schierbeekfonds biedt schrijvers, dichters en literair vertalers de mogelijkheid om een maand te wonen en te werken op deze literair-historisch unieke locatie tegen een gereduceerd tarief.

Met droefenis hebben wij kennisgenomen van het bericht dat schrijver en dichter Sybren Polet op 91-jarige leeftijd is overleden.

Joost de Vries en Bregje Hofstede zullen in 2016 elk twee a drie maanden op de Jan van Eyck-Academie in Maastricht verblijven. De schrijvers zijn in het kader van Wanderlust, het nieuwe programma voor talentontwikkeling in internationale context door het Letterenfonds uitgenodigd om een periode in een studio op de Van Eyck te werken, te midden van veertig internationale kunstenaars, ontwerpers, curatoren en denkers.

De ECI Literatuurprijs - voorheen de AKO Literatuurprijs - heeft uit 400 boeken een longlist samengesteld van 25 fictie- en non-fictiewerken. Van de genomineerde titels kwamen er elf tot stand met een investering van het Nederlands Letterenfonds. Het gaat daarbij om proza van Naomi Rebekka Boekwijt, Jeroen Brouwers, Stephan Enter, Rob van Essen, Wim Huijser, Marie Kessels, Bart Koubaa, Gustaaf Peek, Arie Storm, P.F. Thomése en L.H. Wiener.

De verfilming van Belcampo’s De surprise is een van de kanshebbers voor de Parel voor de beste boekverfilming. Van de zes genomineerde films is dit de enige die is gebaseerd op een werk van Nederlandstalig auteur.

Vrijdag 3 juli jl. is schrijfster en beeldend kunstenares Pam Emmerik in haar woonplaats Rotterdam overleden; zij is 51 jaar geworden.